

Kanser ile mücadelede
erken teşhisin önemi
Kanser hastalığı, erken tanı ve uygun tedavi ile yaşam şansı yüksek olan bir hastalıktır. Kanser hastalığı ile başarılı bir mücadelede dört önemli basamaktan birisini oluşturan “erken tanı ve tarama hizmetleri”, kanser hastalığının erken tanınması ve tedavi şansının kişiye kazandırılması amacıyla, erken tanısı mümkün olan kanser türleri yönünden sağlıklı bireylerin çeşitli muayene ve görüntüleme yöntemleriyle taramalarının yapılmasıdır. Kanser hastalığının tedavisindeki başarı, hastalığın erken tanınmasında gizlidir. Burada da hastalık konusunda bilinçlendirme çalışmalarının ve erken tanı hizmetlerinin sürekliliği önemli rol oynamaktadır.
Risk faktörleri nelerdir?
Diğer kanser türlerinde olduğu gibi kalın bağırsak (kolorektal) kanserlerinin oluşumunda da genetik ve çevresel faktörlerin birlikte rol oynadığı ve bazı faktörlerin hastalığın ortaya çıkma riskini önemli derecede artırdığı gösterilmiştir. Bu kapsamda, kalın bağırsak (kolorektal) kanserlerinin genel olarak oluşum riskini artıran tüm risk faktörleri arasında yaş, cinsiyet, kişinin genetik yapısı, ailede (birinci ve ikinci derecede akrabalar) kalın bağırsak kanseri hikayesi olması, ailede (birinci ve ikinci derecede akrabalar) kalın bağırsak polibi hikayesi olması, hastada kalın bağırsak poliplerinin olması, hastanın daha önce kalın bağırsak kanseri nedeni ile ameliyat olmuş olması, ülseratif kolit gibi iltihabi bağırsak hastalığı hikayesinin olması, özellikle meme ve uterus (rahim) kanseri gibi diğer organların kanser hikayesinin olması, sağlıksız beslenme alışkanlıkları, hareketsiz yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıkları dışındaki diğer günlük alışkanlıklar yer almaktadır.
Bağırsak kanseri fark edilebilir mi?
Kanser hastalığı tüm vücudun hastalığı olup, köken aldığı doku ve organlara göre belirti ve bulguları farklılıklar göstermektedir. Bu bakımdan, bağırsak yapısını oluşturan hücrelerden köken alan “bağırsak kanseri”nin belirtileri de diğer organ kanserlerine göre farklılıklar göstermekte ve kendine özgü bazı belirtileri bulunmaktadır. Bağırsak (kolorektal) kanserlerinde belirtiler kitlenin kalın bağırsakta yerleştiği yere göre değişiklikler göstermektedir.
Önemli belirtiler
Kitle yapan diğer kanser türlerinde olduğu gibi bağırsak (kolorektal) kanserlerinin en sıklıkla görülen belirtisi dışkılama alışkanlıklarındaki değişikliklerdir. Bağırsak alışkanlıkları içerisindeki değişikliklerde sıklıkla nedensiz ve uzun süreli kabızlık, ishal veya kabızlık – ishal tarzındaki değişiklikler görülmektedir.
Bağırsak (kolorektal) kanserlerinde ikinci sıklıkla bildirilen şikayet kanama veya kanamalı dışkılamadır. Kanama, dışkı yapısında belirgin veya gizli olabilmektedir. Kanama parlak kırmızı, mor, mahun (kırmızıya yakın kahverengi) veya siyah katran şeklindedir. Kanamalara bağlı olarak gelişen anemi (kansızlık) bulgusu da bağırsak kanserlerinin bir diğer belirtisidir. Özellikle sabah ishallerinin olması, sümüksü şekilde rektal akıntı olması, dışkı ve kan ile birlikte görülmesi de dikkat edilmesi gereken belirtiler içerisinde yer almaktadır. Dışkılama duygusu ile tuvalete giden hastanın bütün çabalarına rağmen dışkılayamaması, yani hiçbir şekilde dışkı çıkaramaması da bir diğer önemli belirtidir. Bunun dışında dışkılamanın olmasına rağmen kişinin tam boşalamama duygusu ve sık sık tuvalete gitme ihtiyacının olması da ayrıca dikkat edilmesi gereken belirtiler arasında yer almaktadır. Dışkı çapındaki değişikliklere bağlı olarak özellikle dışkı kitlesinin çapında küçülme sonucu kalem veya şerit şeklinde dışkı şeklinin oluşması, kramp tarzında ve sürekli gelişen karın ağrıları, iştahsızlık, hazımsızlık, yemek sonrası şişkinlik ve ishal atakları sonucunda kilo kaybı gibi önemli belirti ve bulgular üzerinde durulması gerekmektedir.
Önemli bir noktayı bir kez daha vurgulamakta yarar vardır ki, yukarıda belirttiğim bu tür belirtiler bağırsak kanserinin belirtileri olabileceği gibi başka hastalıklarda da görülebileceği unutulmamalıdır. Bu nedenden dolayı, bu tür belirtiler görüldüğü zaman, hiç vakit kaybetmeden konuyla ilgili bir doktora başvurulması sağlık açısından büyük önem arz etmektedir.
Uzun sürede yavaş gelişen, büyüyen ve bu nedenle karakteristik belirti ve bulguları genellikle geç dönemde ortaya çıkan bağırsak (kolorektal) kanserlerinde “erken tanı” çok önemlidir. Sağlıklı ve uzun yaşam süresi sağlamanın anahtarı da hastalığın “erken tanı”sında gizlidir!…
Yorumlar kapalı.