Ahmet Tolgay

Bob Menendez sonrası da karışık






ABD’nin “Politico” dergisi Türkiye karşıtlığıyla ünlenen Bob Menendez’in Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanlığından alınmasından sonraki durumu özetleyen röportajı ile dikkatleri yeniden çekti… Röportajın metnini sunuyorum :
“ABD Temsilciler Meclisi Dışişleri Komitesi Başkanı Mike McCaul’a göre, Washington’un Türkiye’ye F-16 savaş uçağı satma çabası, Senatör Bob Menendez’in kongredeki önemli görevinden ayrılmasından sonra daha iyi şanslar doğurabilir.
Federal yolsuzluk suçlamasıyla hakkında dava açılan Menendez, Ankara’nın komşularına yönelik saldırganlığı ve iç baskıları iddiasıyla jet satışını engelledi. Ama o bulmacanın yalnızca bir parçası… ABD, her iki meclisteki dış politika panellerinde üst düzey Cumhuriyetçilerin ve Demokratların desteği olmadan savaş uçaklarını satamaz.
McCaul, “F-16’ların onaylanması şimdi daha muhtemel… Ama İsveç’in NATO’ya kabul edilmesi gerekiyor. İsveç’e karşı sert oynayacaksanız bunu dikkate almayacağımızı söylüyoruz” dedi.
Türkiye, Lockheed Martin yapımı savaş uçaklarından 40 adet istiyor… Beyaz Saray yetkilileri Temmuz ayında Ankara’nın İsveç’in NATO üyeliğini onaylama sözü vermesinden bir gün sonra, NATO müttefikine transfer konusunda ilerleme yapmayı planladıklarını söyledi.
Ancak Kongre’nin bekçileri, Türkiye’nin, bazı alevlenmelerin ardından satışa izin vermeden önce Yunanistan ile bağlarını da onarması gerektiğini belirtiyor…
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis’in Birleşmiş Milletler genel kurulu oturum aralarında görüşmesinin ardından McCaul, bu konuda net bir yol öngördüğünü söyledi: “Bunun süreci geciktireceğini düşünmüyorum.”
Mısır hükümetine ve New Jersey’deki iş ortaklarına yardım etmek için yasa dışı takasla nakit ve altın aldığı yönündeki federal suçlamalarla karşı karşıya kalan Menendez, Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanlığını bıraktı.
Erdoğan, Menendez’in görevden alınmasının ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan arasında yoğun görüşme yapılmasının F-16’lara ilişkin süreci hızlandırma fırsatı yarattığını söyledi.
Erdoğan, Azerbaycan dönüşünde gazetecilere yaptığı açıklamada, “F-16’larla ilgili en önemli sorunlarımızdan biri ABD Senatörü Bob Menendez’in ülkemize yönelik faaliyetleriydi. Menendez’in ayrılması bize avantaj sağlıyor, ama F-16 meselesi sadece Menendez’e bağlı bir konu değil” dedi.
McCaul, Menendez, Senato Dış İlişkiler sıralamasında yer alan üye Jim Risch ve Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler sıralamasında yer alan üye Gregory Meeks, birbiriyle örtüşen nedenlerden dolayı jetlerin Ankara’ya satılmasına karşı çıktılar. Menendez, Türkiye’nin komşularıyla gerilimi azaltması yönündeki taleplerini en yüksek sesle dile getiren kişi oldu.
Meeks öncelikle Türkiye’nin komşularıyla gerilimi düşürmeye devam etmesini,  Rusya’nın yasa dışı mali akışına karşı NATO ile birlikte çalışmasını ve İsveç’in NATO üyeliğinin Türk parlamentosunda onaylanmasını bekliyor.
“Menendez’in taşıdığı bazı kaygılar bende de var. … Bütün bunlar benim için önemli” diyen Meeks,
“Birlikte çalışabilmemiz için güçlü bir NATO müttefikimizin olduğundan emin olmak istiyorum. Şu anda bekle-gör oyunu var” eklemesini yapıyor…
Risch de, F-16 transferlerine muhalefetinde hiçbir değişiklik olmadığını belirtirken, Menendez’in durumu veya Erdoğan’ın yorumları hakkında yorum yapmaktan kaçındı. Ancak Türk liderin “artık hayal kırıklığı yaşadığını” öne sürdü…
“Erdoğan bunu çok daha önce çözebilirdi. Onlara doğrudan Finlandiya ve İsveç NATO’ya dahil olana kadar F-16’ların hareket etmeyeceğini söyledim. Yani bunu biliyor” diye konuştu…
Türkiye – Yunanistan ilişkileri konusunda, “her iki tarafın da sıcaklığı düşürmek için iyi niyetle çalışmasından memnun olduğunu” belirten Amerikalı senatör, “önemli ilerleme”yi memnuniyetle karşıladı.
Senato Dış İlişkiler Başkanı olarak Menendez’in yerini alan Senatör Ben Cardin,  bu konulara nasıl yaklaşacağını açıklamadı.
ABD dış politikasını denetleyen komitelerin liderliği dışındaki diğer milletvekilleri de yönetime baskı yapmak için sert bir tavır alıyor. Komite liderleri kadar etkili olmasalar da bu milletvekilleri, yönetimin satış konusunda elini kolunu bağlayan bir yasa çıkarılması için baskı yaptılar.
Türkiye’yi eleştiren Senatör Chris Van Hollen, “Türkiye’nin F-16’ları alması konusunda hiçbir şey değişmedi. ABD Kongresi, belirli koşullar yerine getirilene kadar herhangi bir satışı kabul etmeyecektir. İsveç NATO’ya kabul edilene,  Türkiye’nin Yunanistan’ın hava sahasına saygı duymasına ve Suriyeli Kürt müttefiklerimize yönelik saldırganlığını durdurma taahhüdünü görene kadar Türkiye’nin F-16 almamasını sağlamak için baskı yapmaya devam edeceğim” dedi.
Ayrıca Meclis’te savaş uçağı satışına karşı da oldukça fazla direnç var. Geçen yıl milletvekilleri, başta Demokratlar olmak üzere, savunma politikası tasarısında Başkan Joe Biden’ın Türkiye’ye F-16 satma çabasına engel koymuştu.
Yunan Grubu’nun eşbaşkanı ve Temsilciler Meclisi’nin satışı sınırlama hükmünün sponsorlarından biri olan Temsilci Chris Pappas da,  engellemelerini sürdüreceğini açıkladı… Pappas yaptığı açıklamada, “Senato Dış İlişkiler Komitesine kim başkanlık ederse etsin, meselenin gerçeği şu ki, Meclis ve Senato bu satışlara karşı olduklarını açıkça ortaya koymuştur.” dedi. Pappas “Türkiye, Yunanistan’ın egemenliğini ihlal etmeye, NATO’yu baltalamaya ve İsveç’in katılımını geciktirmeye devam ettiği sürece, bu satışların ilerlemesini önlemek için Yunan Grubunda ve Meclis’in tamamında meslektaşlarımla birlikte çalışmaya devam edeceğim” diyor.”
(Röportajı adresime ulaştıran KKTC Los Angeles Fahri Temsilcisi Mehmet Mustafaoğlu’na teşekkürler)

Bob Menendez sonrası da karışık
Yorum Yap

Yorumlar kapalı.