Konsantrasyon, zihinsel enerjinin belirli bir görev, konu veya düşünce üzerine yoğunlaştırılması olarak tanımlanabilir. Konsantre olan kişi, dış uyaranları veya içsel düşünce süreçlerini göz ardı ederek dikkatini ve zihinsel kapasitesini tek bir noktaya odaklar.
Konsantrasyon, özellikle öğrenme, problem çözme, yaratıcı düşünme ve üretkenlik gerektiren durumlarda son derece önemlidir.
Zihinsel enerjinin dağılmasını engelleyerek, yapılan işin daha kısa sürede ve az hata ile tamamlanmasını sağladığından verimliliği artırır. Öğrenilen bilgilerin, hızlı ve kalıcı bir şekilde zihne yerleşmesine yardımcı olduğundan öğrenmeyi kolaylaştırır. Karmaşık sorunları daha net bir şekilde görmeyi ve çözüm yolları bulmayı kolaylaştırdığından, problem çözme yeteneğini geliştirir.
Konsantrasyonu etkileyen birçok içsel ve dışsal faktör vardır. Bu faktörler, gürültü, rahatsız edici ışık veya dikkat dağıtıcı unsurlardan oluşan çevresel faktörler, yorgunluk, açlık, susuzluk gibi fiziksel faktörler, stres, endişe, depresyon gibi zihinsel durumlar ile ilgili faktörler olarak sınıflandırılabilir.
İç denetimli konsantrasyon, bireyin içsel motivasyonları, düşünceleri ve istekleri doğrultusunda dikkatini odaklamasıdır. Bu tür konsantrasyon, bireyin kendiliğinden ve doğal bir şekilde belirli bir göreve veya konuya yönelmesini içerir.
İç denetimli konsantrasyonda birey, dış faktörlerden etkilenmeksizin kendi düşünceleri ve içsel güdüleriyle odaklanma sağlar.
İç Denetimli konsantrasyonu sağlama yöntemleri, kişisel ilgi ve merak oluşturma, hedef belirleme, içsel motivasyon geliştirme ve pozitif zihinsel durumu dinamik tutmaktır. Örneğin, herhangi bir uyaran olmaksızın kişinin kendini geliştirmek amacıyla okuduğu bir kitap, iç denetimli konsantrasyon ile yapılan bir davranıştır.
Dış denetimli konsantrasyon ise dış faktörlerin, bireyin dikkatini belirli bir yöne çekmesiyle oluşan konsantrasyon olup, genellikle bir uyarıcı, rehber veya dışarıdan gelen bir yönlendirme ile sağlanır.
Örneğin, bir öğretmenin verdiği talimatlar sonrasında, çok istekli olmasa da iyi not almak için kitap okuyan öğrencinin içinde bulunduğu konsantrasyon, dış denetimli bir konsantrasyondur.
İç ve dış denetimli konsantrasyon karşılaştırıldığı zaman, en temel fark, iç denetimli konsantrasyonun kişinin içsel motivasyonlarına dayanmış olup bireyin kendiliğinden, doğal bir şekilde odaklanmasını sağlamasıdır. İç denetimli konsantrasyon dış denetimli konsantrasyona göre daha uzun süreli ve sürdürülebilirdir, bireyin kişisel ilgi ve hedeflerine dayanır. Dış denetimli konsantrasyon, dış etkenler veya yönlendirmelerle sağlanır.
Konsantrasyonunuzu kendi ilgi ve yetenekleriniz ile besleyiniz. Şans, kader, talih, zorunluluk ve güçlü başkaları temelinde oluşan dış denetimli konsantrasyon sürdürülebilir değildir.
Meditasyon egzersizleri, dikkat ve farkındalık becerilerini geliştirdiğinden konsantrasyonu artırabilir. Nefes egzersizleri ise anksiyeteyi azaltarak zihinsel odağı güçlendirdiğinden konsantrasyonu artırıcı bir etkiye sahiptir.
Davranış bilimi ile ilgili yapılan çalışmalar, dengeli beslenme, yeterli uyku ve düzenli egzersizlerin de fiziksel ve zihinsel sağlığı destekleyerek konsantrasyonu artırdığını ortaya koymuştur.
Semay Yücemöz
Diğer Yazıları
Köşe Yazarı
Yorumlar kapalı.