Değersizlik duygusu, iç dünyamızda derin yaralar açan, özgüvenimizi düşüren, benliğimize zarar veren, kişinin kendini yetersiz, önemsiz veya değersiz hissetmesine yol açan, hayatın her alanını olumsuz etkileyebilen bir duygudur.
Yaşam sürecinde, kendimizi değersiz hissettiğimiz anlar yaşanabilir. Peki bu duygunun kaynağı nedir, değersizlik duygusunun bu denli güçlü bir etkiye sahip olma nedeni nedir?
Hata yaptığımızda, başarısız olduğumuzu düşündüğümüzde veya başkalarının beklentilerini karşılayamadığımızda değersizlik duygusu derin olarak yaşanır. Örneğin topluluk önünde konuşma yaparken beğenilmediğimizi düşünmek, iş arkadaşlarımızın yıkıcı eleştirileriyle iş yaşamında yeterince iyi olmadığımızı hissetmek, sosyal medyada başkalarının ne kadar mükemmel göründüğünü düşünerek, gördüklerimizi kendi yaşantımızla karşılaştırmak, değersiz hissetmemize kaynak olan durumlardır.
Karmaşık ve derin kökenlere sahip, psikolojik bir gerçeklik olan değersizlik duygusu, genellikle çocukluk döneminde başlayarak, yaşam boyu devam edebilir.
Çocukluk döneminden gelen travmatik yaşantılar, istismar, reddedilme veya ihmal gibi faktörler, bireyin kendini değersiz hissetmesine yol açar. Örneğin ebeveynlerin duygusal olarak reddedici veya ilgisiz olması, çocuğun fiziksel veya duygusal bakımının yetersiz olması değersizlik duygusu yaratır.
Çocukluk döneminde temel bakım ve sevgi ihtiyaçlarının karşılanmaması, duygusal ve sosyal gelişimi olumsuz yönde etkilerken, ilerleyen yaşlarda kişinin kendi yeteneklerine ve değerine dair olumsuz inançlar geliştirmesine neden olabilecek bir durumdur.
Ailedeki iletişim tarzları, aile üyelerinin beklentileri, aile içerisinde hissedilen destek, bireyin kendine olan saygısını nasıl algılayacağının belirleyicisidir. Aile içinde sürekli olarak eleştirilen, yeterince sevgi görmeyen bireylerin, değersizlik duygusunu yaşama olasılığı her zaman için daha yüksektir.
Travmatik yaşantılar, ciddi hastalık, kayıp gibi durumlar değersizlik duygusunu tetikleyicidir.
Mükemmeliyetçi kişilik özelliklerine sahip bireyler, düşük özsaygı durumu, değersizlik duygusunun güçlenmesinde besleyicidir.
Toplumsal ve kültürel etkiler de bireyin değersizlik duygusu yaşamasına neden olabilmektedir.
Toplumun başarıyı nasıl tanımladığı, sosyal normlar ve beklentiler bireyler üzerinde psikolojik bir baskıya yol açabilir.
Bireyin ruhsal sağlığı, psikolojik olarak iyi oluşu, içsel olarak dengede oluşu, değerli hissedilişin destekleyicisidir.
Kendi değerimizi keşfetmek ve bunu başkalarıyla paylaşmak için sürekli olarak bir yolculuk içindeyiz. Bu yolculukta, kendimize karşı daha anlayışlı ve şefkatli olmayı öğrenirken, başkalarının da bu değeri görmesine izin vermek, gerçek anlamda değerli olmanın temelidir.
Değerli olmak, başkalarının bizi değerli görmesini beklemekten ziyade kendi değerimizi içimizde bulabilmektir. Bunu başardığımızda, dış dünyanın beklentileri veya yargıları bizi daha az etkileyecektir
Yorumlar kapalı.