Gelişen teknolojiyle birlikte siber suçlarda artış yaşanıyor. Ülkemizde en yaygın bilişim suçu ‘oltalama’ adı verilen metot ile yapılan dolandırıcılık
Cezası 6 aydan başlıyor, 10 yıla kadar çıkıyor… Bilişim suçları hızla yaygınlaşırken, cezai yaptırımlar da suça göre değişkenlik gösteriyor. Avukat Yaz Muratoğlu, en düşük 6 ay en çok 10 yıla kadar hapis cezalarının var olduğuna dikkat çekerken, buna para cezalarının da eklenebileceğini kaydetti.
Emine Gül ÖZER
Değişen çağ ve gelişen teknolojiyle birlikte, her gün bir yeni sorun baş gösterirken, siber suçlar da hızla yaygınlaşıyor.
Son zamanların popüler platformu sosyal mecralarda, insanlar birbirine, hatta tanımadığı kişilere bile fütursuzca saldırabiliyor.
İkili mesajlaşmalarda, karşı tarafın isteği olmadan kişilik hakları ihlal edilerek mesajlaşmalar ve görüntüler kolaylıkla ifşa edilebilirken, bu durum adliye salonlarına yansıyor.
Son dönemlerde, telefon ve bilgisayar üzerinden dolandırıcılıklar da artarken, özellikle yaşlı kesim bu dolandırıcıların kurbanı oluyor.
KIBRIS’a konuşan Avukat Yaz Muratoğlu, ülkemizde en yaygın görülen bilişim suçunun, ‘Pshing’ yani bir diğer adıyla ‘oltalama’ tekniği olduğunu kaydederken, en ağır bilişim suçunun cezasının bedelinin asgari ücretin 120 katı para cezası veya 10 yıla kadar hapis veya yasa gereğince iki cezanın da öngörülebileceğini söylüyor.
Telefoniyen yapılan taciz ve sosyal mecralarda cezalar farklı
Siber suçlarda günden güne artış yaşanırken, insanlar fütursuzca tanımadığı insanlara sosyal medya üzerinden hakaret yağdırabiliyor. Bununla sınırlı kalmayıp çoğu zaman olay telefon tacizine kadar gidebiliyor. Böyle bir durumda bilişim suçu işleyen birinin cezai yaptırımları ne olur? Böyle bir olay yaşayan bir kişi hangi aşamaları izlemelidir? soruları üzerine bilgiler veren Avukat Yaz Muratoğlu, şunları kaydetti:
“Bu suçları ikiye ayırmak istiyorum. Telefoniyen yapılan tacizde, bir kişi size hakaret etmek, sizi telaşa uğratmak maksatlı veya sizi taciz ve rahatsız etmek maksatlı size telefoniyen mesaj atarsa veya sizi sürekli telefoniyen arayıp rahatsız ederse, bu kişiye görülecek olan ceza 6 aya kadar hapis veya para cezasıdır. Diğer konuda ise, bir kişi sosyal medyada sizin hakkınızda ileri geri konuşursa, size ağır suç isnadında bulunursa ve bu görüşlerini belirtme stili sizi halkın önünde küçük düşürülmeniz gibi sonuçlar doğuruyorsa, bu zem ve kadih suçunu oluşturur. Yasamızca hafif suç sınıfındadır ve 2 yıla kadar hapislik öngörülmektedir. Kişiler arasında haberleşme olduğunda, hapis cezası veya para cezasıdır. Başka kişilerin mesajlarını gördüğümüzde veya ifşa ettiğimizde hapis ve para cezasıdır. Bu durumda yapılacak şey, polise başvurmaktır. Diğeri ise hala böyle bir yayın gündemdeyse, mahkemeye başvurup bir hukuk davası açmaktır. Bu hukuk davasında elde edeceğiniz çareler, öncelikle yayının yürürlükten kaldırılması, diğeri ise sizin uğradığınız özel zarar için tazminat alınmasıdır.”
Özel hayatın gizliliği ihmalinde ne olur?
İki kişi arasında geçen bir yazışmayı 3’üncü bir şahısın öğrenmesi dahilinde veya ikili taraflardan birinin mesajları ikili taraflardan birinin izni olmadan yaymanın özel hayat ihlaline girdiğini kaydeden Muratoğlu, konu ile ilgili şu ifadeleri kullandı:
“Yayınlaması, hatta öğrenmesi bile yasal değildir. İki kişinin herhangi bir mecradan haberleştiğini varsayalım. Bu iki kişi arasındaki mesajlaşmayı 3’üncü bir şahıs görürse, bizim hayatımızdaki özel hayatın gizliliğini ihlal etmiş sayılır. Yasaya göre bu hafif bir suçtur. Bu bağlamda 3 yıla kadar hapislik cezası öngörülür veya para cezasına çarptırılır. Ya da her iki cezaya da çarptırılabilir. Örneğin ekran görüntüsü alırsa, bu ağır bir suçtur ve 5 yıla kadar hapsi istenebilir. Aynı suçtan devam ediyorum, özel haberleşmeyi, sosyal medya aracılığıyla ifşa edilirse, yine ağır bir suç olur ve 6 yıla kadar hapis ön görmektedir yasa veya para cezasına çarptırılır. Ya da her ikisine birden çarptırılabilir. İki kişi arasındaki yazışmayı, ikili taraflardan birinin izni olmadan diğerinin yayması ise yine gizliliği ihlaline gider. Cezası 1 yıla kadar hapislik veya para cezasıdır. Aynı şekilde durumu sosyal medyadan paylaşma durumu varsa, ceza 2 yıla kadar çıkar veya para cezası veya her ikisi de olabilir.”
Toplum içerisinde kişilerin yüzleri görünür vaziyette bir video çekilmesi yasal mı?
Toplum içerisinde kişilerin yüzlerinin göründüğü bir videonun, kişilerin izni olmadan sosyal ağlarda paylaşılmasının yasa da suç teşkil ettiğine veya doğru olup olmadığına ilişkin bir yol göstermediğine dikkat çeken Muratoğlu şöyle konuştu:
“Ben burada kendi hukuki fikrimi sunmak isterim. Şöyle ki; kişisel verilerin korunma yasasında, kişisel veriden şöyle bahsedilmektedir; kimliği belirli veya kimliği belirlenebilir bir kişiye ilişkin tüm bilgiler.. Devamla bilgiye konu kişiyi de yasa şöyle açıklamaktadır; bilgilerin ait olduğu ve kimliği bilinen veya dolaylı veya dolaysız olarak özellikle kimlik numarası veya fiziksel veya fizyolojik zihinsel kimliğine dair veya birden fazla faktör esas alınarak tespit edilen kişi. Kanaatimce, kişi tespit edilebilecek durumda ise, bu onun özel hayatına bir müdahaledir diye düşünüyorum. Kişinin mahremiyet hakkı vardır. Kişisel verilerin yine aynı korunma yasası madde 13/5 de diyor ki, bilgiye konu kişinin bu yasanın 14. ve 15. maddelerine atıfta bulunan, haklarına halel gelmeksizin ve mahremiyet hakkı ve aile yaşamının ihlal edilememesi koşuluyla, derlemenin yalnızca gazetecilik amacıyla yapılması halinde haberdar etme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Bir bakıma basın özgürlüğünün sınırının özel hayatın korunması hakkının tam başladığı yerde durması gerekir, fakat günümüzde bu husus yasalarla birlikte kesinleşmiş değildir.”
En yaygın siber suç ‘Pshing’
Günümüzde dolandırıcılıklar artık bilgisayar ve cep telefonu yoluyla yapılırken, özellikle bu durumdan en çok zararı yaşlı insanlar görüyor. Böyle bir durum kişinin başına geldiği taktirde nasıl bir yol izleneceğine dair yapılması gerekenleri aktaran Av. Yaz Muratoğlu, sözlerine şöyle devam etti:
“İlk başvuracağınız mecra polistir. Bu suçun şuan bir adı vardır ‘Pshing’ diye, ‘oltalama’ olarak da biliniyor. Adeta dolandırıcı size bir yem atıyor ve balıkların o ağa takılmasını bekliyor. Ülkemizde bu durum çok yaygın. Bunun yasamızda yeri var. Dolandırıcılık niyetiyle, bilişim sistemleri kullanılarak, sahte, aldatıcı, orijinal görünümlü bir şey tasarlamak bunu kullanıma sunmamak bile suçtur. Cezası asgari ücretin 100 katı veya 8 yıla kadar hapis veya iki cezayı da öngörüyor yasamız. Böyle bir sistemi kurup kullandırttığınızda, buradan bir menfaat sağlandığında ise dolandırıcılığa giriyor. Bu da asgari ücretin 120 katı para cezası veya 10 yıla kadar hapis cezası veya her iki cezayı da öngörüyor yasamız.”
Yorumlar kapalı.