Chia nedir? Chia bitkisi hakkındaki gerçekler nelerdir? Chia tohumları gerçekten kilo vermeye yardımcı olabilir mi?

   Zengin protein, yağ ve lif içeriği ile Aztekler’in en önemli besin kaynağı olan chia tohumunun kökeni Meksika ve Guetemala’nın bereketli topraklarında yetişen bir adaçayı türünün (Salvia hispanica) tohumlarıdır. İspanyolların Latin Amerika’yı istilasından uzun yıllar önce, chia tohumu Aztek ve Mayaların beslenmesinde mısır ve fasulye gibi temel bir gıda olarak bulunuyordu. Chia aslında adını maya dilinde “güç” anlamına gelen kelimeden almıştır. Birçok kanıta göre chia tohumu M.Ö 3500 yıllarında insanlar tarafından kullanılmaya başlanmıştı. Aztekler ve Mayalar chia tohumunu düzenli olarak tüketiyorlardı. Un olarak öğütme, yağ için presleme ve normal içme sularına karıştırma gibi yöntemler uyguluyorlardı. Tarihin bu anında, chia tohumu enerji ve dayanıklılığı uzun süreler boyunca koruyup artırdığı için sihirli olarak kabul edilirdi.

   Fakat İspanyolların Latin Amerika istilasından sonra chia tohumu ve yararları bir şekilde gölgede kaldı çünkü İspanyollar kendi yiyeceklerini tanıtmayı ve chia tohumu tarımını yasaklamayı istiyorlardı. Şimdilerde modern bilim insanları ve beslenme uzmanları standart insan beslenmesindeki eksiklikleri saptayarak chia tohumu gibi doğal çözümlerin tarihini araştırmaya başladılar. Bu nedenle chia tohumu yeniden popülerlik kazanarak önce Amerika ve sonra tüm Avrupa’da olmak üzere yararları tanınan hale geldi.

   Hemen hemen iyi bildiğimiz “keten tohumuyla” aynı özelliklere sahiptir fakat onun tersine Chia tohumunun faydalarından en iyi şekilde yararlanmak için öğütmeniz gerekmez. Chia’nın besinsel özelliklerine baktığımızda lif, omega yağ asitleri, kalsiyum, antioksidan ve protein dahil olmak üzere bir çok sağlık öğesi görürüz. Bitkinin tohumları bitkisel omega-3 bakımından zengin; yani alfa-linolenik asit (ALA) taşıyor. Keten tohumu dâhil olmak üzere tüm bitkiler arasında en yüksek oranda omega-3 yağ asitleri içermektedir. Ortalama 2 yemek kaşığı (110 gram) chia 139 kalori, 4 gram protein, 9 gram yağ, 12 gr karbonhidrat ve 11 gram lif içeriyor. Ayrıca vitamin ve mineral yönünden de kıymetli. 100 gram tükettiğinizde kalsiyum, demir ve magnezyum ihtiyacınızın yarısından fazlasını karşılamış oluyorsunuz.

Lif, sağlığın her yönü için hayati bir besindir ve özellikle kilo kaybı ve sindirim için çok yararlıdır. Lifler sindirimi yavaşlatmaya yardımcı olur ve sindirim sistemindeki sıvıları genişleterek tok hissetmenizi sağlar.

Chia tohumu kilo vermeye yardımcı mı? 

   Bu sorunun cevabını merak eden uzmanlar iki deney grubu üzerinde bir araştırma yapmışlar. Chia tohumunun kilo vermeye katkısı olduğu yönünde düşünceler var, bunun sebep olarak su ile temas ettiğinde oluşan jel yapının tok kalmaya yardımcı olduğu düşünülüyor. ABD‘de yapılan bir araştırmada BKI 25kg/m2 üzerinde olanlara 12 hafta süresince normal diyetlerine 50 gr/gün chia tohumu ya da plasebo (etkisiz) verilmiş. Bu süre sonunda yapılan değerlendirmelerde chia tohumu verilen bireylerde kan lipit değerlerinde veya kilo verdirici etkisi ile ilgili belirgin bir azalma tespit edilmediği bildiriliyor.

   Ama yine de yüksek lif içeriği ve gerekli vitaminlerin olması ve tok tutmaya yardımcı olması nedeniyle kilo vermeye yardımcı etkisi olduğunu söyleyebiliriz. Beslenmede lif, kalsiyum, protein, antioksidanlar ve omega-3 ilavesi için de ekleyebiliriz. Ama büyük bir kilo kaybı yarattığını söylemek için daha fazla araştırma sonucu görmek gerekiyor. Kalp sağlığı için olumlu araştırma var fakat hem kalp sağlığı hem de kilo verme için araştırma sayısı kısıtlıdır.

   Yine de besin öğeleri içeriğine bakıldığında kalp sağlığı, kemik sağlığı, sindirim sistemi ve kalp hastalıklarına faydalı olabileceğini söyleyebiliriz

   Görünen o ki önümüzdeki günlerde çok daha fazla bu bitkiden bahsedeceğiz yönündedir. Yurt dışı pazarda içecek, bisküvi, bar, enerji karışımı, puding, tahıl gevreği ve pek çok ürüne girmiş olan chia bizim de tariflerimize girmeye başladı bile. Koku ve tat açısından baskın bir lezzeti olmaması bu yüzden hem tatlı hem tuzlu tariflerde kolayca kullanılabilir.

   Chia tohumlarındaki proteinler zayıflama sürecinde günlük alınması gereken temel besin kaynaklarından biridir. Çünkü proteinler iştahı baskılar, gece atıştırmalarını engeller. Termojenik etkileri ile metabolizmayı hızlandırır ve yağ yakmaya yardımcı olur. Ayrıca chia performans artırıcı etkisi ile egzersiz ve spor sırasında yakılan kalori ve yağ miktarını artırmaya yardımcı olur.

İştahlı olan kişiler, chia tohumunu nasıl tüketmeleri gerekiyor?

   Yemekten 15 dakika önce 1 fincan suyun içerisine 2 çay kaşığı kadar chia tohumunu ekleyip 10 dakika kadar chia tohumunun şişmesini bekleyiniz. Bekledikten sonra içip, yüksek posa içeriğinden dolayı midede şişerek tokluk hissini artıracaktır. Bu da daha az porsiyon ayarı yapmamıza neden olup kilo vermemize de neden olacaktır.

Chia tohumunu nasıl tüketebiliriz?

   En favori Chia tohumu tüketimi Yulaf üzerine, yoğurt üzerine ve meyve karışımlarına eklenen tariflerdekilerdir. Chia’nın fonksiyonel tohum durumuna katkıda bulunarak, Chia tohumunda somondan daha fazla omega-3 yağ asidi bulunduğunu söylemem gerekir. Chia, herhangi bir yiyeceğe göre çok daha fazla omega-3 kaynağı barındırır. Aynı zamanda yüksek miktarlarda omega-6 içerir. Her insan, beslenmesinde bu esansiyel yağ asitlerinden yüksek miktarlarda tüketmelidir çünkü EFA’lar (esansiyel yağ asitleri) yeni hücreler oluşturmak ve vücudun çeşitli işleyişlerini düzenlemekle görevlidir ve vücudumuz bu görevleri tek başına yapamaz.

   Aynı zamanda kalp sağlığı, güzel bir cilt ve tırnaklar için idealdir. Chia tohumu aynı zamanda kalsiyum içerir ve aslında her 28 gramında ihtiyacınız olanın %18’ini karşılar. Bu da yağsız süte göre 3 kat daha fazla miktarda kalsiyum içerdiğini göstermektedir. Çoğu kişi -özellikle vejeteryan olanlar veya süt ürünü tüketmeyeler- kalsiyumu yeterli miktarda almıyor. Kalsiyum eksikliği osteoporoza neden olur. Bu hastalık 10 milyondan fazla yetişkinin karşı karşıya kaldığı bir sağlık problemi olup, hastalığa sahip kişilerin %80’i kadındır.

   Sonuç olarak bu küçük tohum paketleri büyük besin kaynaklarıyla doludur.

Kullanımı:

   Çiğ olarak hemen hemen her yiyeceğin üzerine ekleyebilirsiniz. Meyve karışımlarına, çorbalara, yoğurda ve yulafa…

Chia tohumunu kimler tüketmelidir?

•Tip 1 ve Tip 2 diyabetli bireyler,

•Hiperkolesterolemi hastaları,

•Zayıflamak isteyenler,

•Vejetaryenler,

•Çölyak hastaları,

•Sporcular ve egzersiz yapan bireyler,

   Herhangi kronik bir rahatsızlığı olmayan ve normal kiloya sahip bireyler de rahatlıkla bu besini diyetlerinde bulundurabilirler ve chia tohumlarının sağlığı korucuyu etkilerinden faydalanabilirler.

Genel olarak chia tohumunun yararları;

• Enerji ve direnç sağlar

• Bağışıklığı güçlendirir

• Kilo vermeye yardımcı olur

• Kan şeker seviyelerini regüle (dengeler) eder

• Kalın bağırsağı temizler

• Toksinlerden arınmanızı sağlar

• Enflamasyonu azaltır

• Kanserden korur

• Sindirimi sağlar

• Diz ve bacak ağrılarına iyi gelir

• Hiperaktiviteyi tedavi eder

• Eklem ağrılarını iyileştirir

• Tırnakların ve saçların sağlıklı uzamasını sağlar.

Yeni bir bitkiyle tanışmaya hazır mısınız? Chia bitkisi hakkındaki gerçekler? Chia tohumları gerçekten kilo vermeye yardımcı olabilir mi? Chia nedir?

Zengin protein, yağ ve lif içeriği ile Aztekler’in en önemli besin kaynağı olan chia tohumunun kökeni Meksika ve Guetemala’nın bereketli topraklarında yetişen bir adaçayı türünün (Salvia hispanica) tohumlarıdır. İspanyolların Latin Amerika’yı istilasından uzun yıllar önce, chia tohumu Aztek ve Mayaların beslenmesinde mısır ve fasulye gibi temel bir gıda olarak bulunuyordu. Chia aslında adını maya dilinde “güç” anlamına gelen kelimeden almıştır. Birçok kanıta göre chia tohumu M.Ö 3500 yıllarında insanlar tarafından kullanılmaya başlanmıştı. Aztekler ve Mayalar chia tohumunu düzenli olarak tüketiyorlardı. Un olarak öğütme, yağ için presleme ve normal içme sularına karıştırma gibi yöntemler uyguluyorlardı. Tarihin bu anında, chia tohumu enerji ve dayanıklılığı uzun süreler boyunca koruyup artırdığı için sihirli olarak kabul edilirdi.

Fakat İspanyolların Latin Amerika istilasından sonra chia tohumu ve yararları bir şekilde gölgede kaldı çünkü İspanyollar kendi yiyeceklerini tanıtmayı ve chia tohumu tarımını yasaklamayı istiyorlardı. Şimdilerde modern bilim insanları ve beslenme uzmanları standart insan beslenmesindeki eksiklikleri saptayarak chia tohumu gibi doğal çözümlerin tarihini araştırmaya başladılar. Bu nedenle chia tohumu yeniden popülerlik kazanarak önce Amerika ve sonra tüm Avrupa’da olmak üzere yararları tanınan hale geldi.

Hemen hemen iyi bildiğimiz “keten tohumuyla” aynı özelliklere sahiptir fakat onun tersine Chia tohumunun faydalarından en iyi şekilde yararlanmak için öğütmeniz gerekmez. Chia’nın besinsel özelliklerine baktığımızda lif, omega yağ asitleri, kalsiyum, antioksidan ve protein dahil olmak üzere bir çok sağlık öğesi görürüz. Bitkinin tohumları bitkisel omega-3 bakımından zengin; yani alfa-linolenik asit (ALA) taşıyor. Keten tohumu dâhil olmak üzere tüm bitkiler arasında en yüksek oranda omega-3 yağ asitleri içermektedir. Ortalama 2 yemek kaşığı (110 gram) chia 139 kalori, 4 gram protein, 9 gram yağ, 12 gr karbonhidrat ve 11 gram lif içeriyor. Ayrıca vitamin ve mineral yönünden de kıymetli. 100 gram tükettiğinizde kalsiyum, demir ve magnezyum ihtiyacınızın yarısından fazlasını karşılamış oluyorsunuz.

Lif, sağlığın her yönü için hayati bir besindir ve özellikle kilo kaybı ve sindirim için çok yararlıdır. Lifler sindirimi yavaşlatmaya yardımcı olur ve sindirim sistemindeki sıvıları genişleterek tok hissetmenizi sağlar.

Chia tohumu kilo vermeye yardımcı mı?

Bu sorunun cevabını merak eden uzmanlar iki deney grubu üzerinde bir araştırma yapmışlar. Chia tohumunun kilo vermeye katkısı olduğu yönünde düşünceler var, bunun sebep olarak su ile temas ettiğinde oluşan jel yapının tok kalmaya yardımcı olduğu düşünülüyor. ABD‘de yapılan bir araştırmada BKI 25kg/m2 üzerinde olanlara 12 hafta süresince normal diyetlerine 50 gr/gün chia tohumu ya da plasebo (etkisiz) verilmiş. Bu süre sonunda yapılan değerlendirmelerde chia tohumu verilen bireylerde kan lipit değerlerinde veya kilo verdirici etkisi ile ilgili belirgin bir azalma tespit edilmediği bildiriliyor.

Ama yine de yüksek lif içeriği ve gerekli vitaminlerin olması ve  tok tutmaya yardımcı olması nedeniyle kilo vermeye yardımcı etkisi olduğunu söyleyebiliriz. Beslenmede lif, kalsiyum, protein, antioksidanlar ve omega-3 ilavesi için de ekleyebiliriz. Ama büyük bir kilo kaybı yarattığını söylemek için daha fazla araştırma sonucu görmek gerekiyor. Kalp sağlığı için olumlu araştırma var fakat hem kalp sağlığı hem de kilo verme için araştırma sayısı kısıtlıdır.

Yine de besin öğeleri içeriğine bakıldığında kalp sağlığı, kemik sağlığı, sindirim sistemi ve kalp hastalıklarına faydalı olabileceğini söyleyebiliriz

Görünen o ki önümüzdeki günlerde çok daha fazla bu bitkiden bahsedeceğiz yönündedir. Yurt dışı pazarda içecek, bisküvi, bar, enerji karışımı, puding, tahıl gevreği ve pek çok ürüne girmiş olan chia bizim de tariflerimize girmeye başladı bile. Koku ve tat açısından baskın bir lezzeti olmaması bu yüzden hem tatlı hem tuzlu tariflerde kolayca kullanılabilir.

Chia tohumlarındaki proteinler zayıflama sürecinde günlük alınması gereken temel besin kaynaklarından biridir. Çünkü proteinler iştahı baskılar, gece atıştırmalarını engeller. Termojenik etkileri ile metabolizmayı hızlandırır ve yağ yakmaya yardımcı olur. Ayrıca chia performans artırıcı etkisi ile egzersiz ve spor sırasında yakılan kalori ve yağ miktarını artırmaya yardımcı olur.

İştahlı olan kişiler, chia tohumunu nasıl tüketmeli?

Yemekten 15 dakika önce 1 fincan suyun içerisine 2 çay kaşığı kadar chia tohumunu ekleyip 10 dakika kadar chia tohumunun şişmesini bekleyiniz. Bekledikten sonra içip, yüksek posa içeriğinden dolayı midede şişerek tokluk hissini artıracaktır. Bu da daha az porsiyon ayarı yapmamıza neden olup kilo vermemize de neden olacaktır.

Chia tohumunu nasıl tüketebiliriz?

En favori Chia tohumu tüketimi yulaf üzerine, yoğurt üzerine ve meyve karışımlarına eklenen tariflerdekilerdir. Chia’nın fonksiyonel tohum durumuna katkıda bulunarak, Chia tohumunda somondan daha fazla omega-3 yağ asidi bulunduğunu söylemem gerekir. Chia, herhangi bir yiyeceğe göre çok daha fazla omega-3 kaynağı barındırır. Aynı zamanda yüksek miktarlarda omega-6 içerir. Her insan, beslenmesinde bu bu esansiyel yağ asitlerinden yüksek miktarlarda tüketmelidir çünkü EFA’lar (esansiyel yağ asitleri) yeni hücreler oluşturmak ve vücudun çeşitli işleyişlerini düzenlemekle görevlidir ve vücudumuz bu görevleri tek başına yapamaz.

Aynı zamanda kalp sağlığı, güzel bir cilt ve tırnaklar için idealdir. Chia tohumu aynı zamanda kalsiyum içerir ve aslında her 28 gramında ihtiyacınız olanın ‘ini karşılar. Bu da yağsız süte göre 3 kat daha fazla miktarda kalsiyum içerdiğini göstermektedir. Çoğu kişi -özellikle vejetaryen olanlar veya süt ürünü tüketmeyeler- kalsiyumu yeterli miktarda almıyor. Kalsiyum eksikliği osteoporoza neden olur. Bu hastalık 10 milyondan fazla yetişkinin karşı karşıya kaldığı bir sağlık problemi olup, hastalığa sahip kişilerin