Geçtiğimiz günlerde Amerika Birleşik Devletleri’nde ilk önce kripto para piyasalarına odaklı faaliyet gösteren Silvergate Bank’ın iflası duyuruldu. Bu şokun üzerinden çok geçmeden bu kez ABD’nin en büyük bankaları arasında yer alan Silicon Valley Bank (SVB) battı.
Bu bankanın iflası 2008 küresel finansal krizinden beri yaşanan en büyük banka iflası olarak dikkat çekti. SVB’nin ardından da Signature Bank iflas etti. Üst üste yaşanan banka krizleri, küresel piyasalarda endişe ve kaygılara yol açtı.
Silicon Valley Bankası’nın batışı başlangıçta Amerika’da panik havası yarattı.. Ülkenin 16’ncı büyük bankası olan Silikon Valley Bankası’na kayyum atandı. Şirketin hisseleri yüzde 60 eridi.
Silikon Vadisi Bankası’nın (SVB) ardından özellikle kripto işlemlere aracılık eden Signature Bank da iflas etti. Amerikalı yetkililer, batan bankaların kurtarılmayacağı açıklamasını yaptılar.
Sorunun temelinde, özellikle kripto para piyasasında yaşanan düşüşler, ve bu bankaların portföylerinde taşıdığı yüklü hazine kâğıtları ve faizlerin artması ile burada oluşan zarar etkili oldu.
ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu’nun (FDIC), bankalara kayyum atandığını ve yatırımcıların paralarının sigorta güvencesinde olduğunu açıklaması panik havasını azalttı.
Özellikle Silicon Valley Bank’ın (SVB) iflası, ABD ve Avrupa’da hisse senedi piyasasını olumsuz etkilerken, bankacılık hisselerinde genel olarak düşüşe neden oldu. Uzmanlar, SVB’nin iflas sebebini, düşük faizli yüklü miktarda tahvil yatırımı yapmış olmasına bağladı.
Oldukça fazla miktarda düşük faizli tahvil satın alındığında, faiz oranı yükselince, tahvillerin piyasa değeri düşüyor ve yatırım yapan banka büyük zararla karşılaşıp, iflas edebiliyor.
Banka iflaslarının en önemli nedenlerinde biri olan Federal Rezerv Bankası’nın (FED) faiz artırımları, bu bankaların portföyündeki tahvillerin değerini düşürdü ve banka sermaye artışına gitti.
Artış, güvensizlik yarattığı için müşteriler mevduatını çekmek için bankaya hücum etti. Bankalar, müşterilerinin talebini karşılayamadı ve nakit krizine girdi.
Uzmanlara göre, buradaki sorun, faiz artışlarının hızlı bir şekilde gelmesi ile, tahvil stokları ve mortgage stokları ciddi anlamda zarar etmeye başladı. Silikon vadisi Bankası’nın çalıştığı şirketlerde ve kredilerde sorunların çıkmasına neden oldu. Banka, faizler artınca, bono ve tahvil porföyünden zarar etti.
20 milyar doları bulan büyüklükteki fonlar SVB’den çıkış yaptı. Banka da elindeki varlıkları zararına satmak zorunda kaldı. Bu hamle de yeterli olmayınca sermaye eridi ve ardından iflas yaşandı.
Amerikan Merkez Bankası ve diğer düzenleyici kurumlar, tüm müşterilerin mevduatlarına erişebileceğini açıkladı. Bankaların acil durum fonlarını kullanabilmesi için yeni bir düzenleme yapılırken, Amerikan Merkez Bankasından borç alınabilmesi de kolaylaştırıldı.
Öte yandan, Amerika Merkez Bankası’nın (FED), süreci iyi yöneterek panik havasının büyümesini önlemesi de çok yerindeydi. Uzmanlar, yaşanan gelişmelerden sonra, önümüzdeki dönemde, FED’in faiz artırımında eskisi kadar ısrarcı ve radikal davranmayacağını belirtiyorlar.
Uzmanlar, ABD’de Bankaların kendi içinde yaşadıkları bu sorunların, ABD içerisinde kalıp, Türkiye ve diğer ülkeler için herhangi büyük bir risk oluşturmasını, ihtimal dahilinde görmüyor.
2008’deki Küresel krizde, ABD dışındaki birçok finansal kurum, ABD’deki fonlara yatırım yaptığı için, kriz diğer ülkelere de domino etkisi yapmıştı. Şimdi böyle bir durumun yaşanmayacağı söyleniyor.
ABD’de bankaların iflasıyla başlayan finansal kriz endişesi, petrol fiyatlarını da aşağıya çekerek 71 dolar seviyelerine kadar geriletti. Uzmanlar, bu durumun, petrol piyasalarına etkisinin kısa süreli olacağı ve petrol fiyatlarının varil başına 75 ila 80 dolar düzeylerinde seyredeceğini tahmin ediyor.
ABD’deki banka iflaslarının, Türkiye’ye etkisi en çok borsada görüldü. Banka hisselerinde kayıplar yaşandı. TL de dolar karşısında bir miktar değer kaybetti. Ayrıca, böyle durumlarda güvenilir yatırım aracı olarak görülen altın da yükselişler görüldü. Bakalım, önümüzdeki günlerde piyasalarda neler yaşanacak? Takip etmeye devam edeceğiz..
Yorumlar kapalı.