Kedi ve köpek sahiplerinin kısırlaştırma konusunda karar vermesi yanlış bilinen veya bilinmeyen pek çok konudan dolayı oldukça zor olabilmektedir. Bunu konuda karar vermeye yardımcı olabilecek bazı bilgiler aktarmakta fayda var:
Evcilleşme sürecinde kedi ve köpeklerde üreme döngüleri de dahil olmak üzere pek çok değişiklik olmuştur. Evcil hayvanların eşleşme güdüleri duygulara ve hislere değil tamamen içgüdülere dayanmaktadır. İçgüdüleri onlara, kimyasal bağlantılar aracılığıyla türlerinin devamını sağlamak için üremeleri/çoğalmaları gerektiğini söyler. Yabani hayatta bir türün ne sıklıkta üreyeceğini de doğanın dengesi belirler. Ancak kedi ve köpekler artık yabani ekosistemin bir parçası değildirler, dolayısıyla bu temel içgüdü artık ne olması gereken ortamda ne de olması gereken doğal dengede gerçekleşmektedir. İşte bu dengesizlikten dolayı üreme dönemleri artık doğanın kontrolünden çıkmıştır. Kedi ve köpeklerin üreme hızı o derece yüksektir ki her yıl doğanların ayrı ayrı her biri için uygun yaşama koşullarının sağlanabilmesi olanaksızdır. Bu problemin kontrol altına alınabilmesi için tüm kedi/köpek sahipleri bu konuda bilinçli ve duyarlı olmalıdır.
Dişi kedi ve köpekler
Genellikle en erken 6 aylık olduklarında eşleşebilir ve hamile kalabilirler. Dişi bir kedi yılda 4 kez kızgınlığa girebilir ve bu durum hem kedi hem de sahibi için oldukça rahatsız edici bir hal alabilir. Dişi köpekler ise yılda 2 kez kızgınlık dönemi geçirirler. Kedi ve köpekler işte bu kızgınlık dönemlerinde erkeğin dikkatini çekmek amacıyla kokular yayabilir ve eşleşmek için kaçmaya dahi çalışabilirler. Erkek sokak köpekleri, kızgınlıkta olan bir dişi ev köpeğinin bulunduğu bölgede kavga edebilir, iz bırakmak amacıyla evin kapısına veya yakınına idrar yapabilirler. Gebe kaldıkları takdirde dişi kediler 2 ila 10, köpekler ise 2 ila 20 yavru doğurabilirler. İşte problem tam da bu noktada başlar. Her bir bebeğe uygun yerlerin veya sahiplerin bulunması ve anne de dahil olmak üzere yeniden oluşabilecek gebeliklerin önüne geçilebilmesi için hepsinin kısırlaştırılması gerekecektir.
Erkek kedi ve köpekler
Yaklaşık 6 aylıkken eşleşebilirler. Dişiler gibi belirli kızgınlık dönemleri yoktur, kızgınlıkta (östrusta) bir dişi olduğu sürece yılın her anı veya döneminde eşleşebilirler. 6 aylık dönemde ergenlik dönemine giren erkek kedi ve köpeklerde hormonlara bağlı olarak hayat boyu sürebilen alışkanlıklar haline dahi gelebilecek bazı davranış problemlerinin başlangıcı sık görülmektedir.
Yaşam alanlarını işaretlemek için evin içine kötü kokulu idrar yapabilirler. Bazılarında ise aşırı baskın veya agresif davranışlar görülebilir. Kızgınlık dönemindeki bir dişi arayışı için evden kaçabilirler. Bu heyecanlı arayış sırasında hayatlarına mal olabilecek tehlikelerle karşılaşabilirler. Ayrıca tabii sahipli veya sahipsiz dişi köpekleri gebe bırakabilirler.
Operasyon
Dişi ve erkek kedi ve köpeklerin kısırlaştırılması güvenli, tek seferlik ve en sık yapılan operasyonlardandır.
Dişi kedi ve köpeklerin kısırlaştırılması:“Ovariohysterectomy” olarak adlandırılan bu operasyon yumurtalıklar, yumurta kanalı, rahim ve serviks’in (rahim ile vajina arasındaki bölge) uzaklaştırılması anlamına gelir.
Erkek kedi ve köpeklerin kısırlaştırılması: “Orchidectomy” veya “kastrasyon” adı verilen bu operasyonda testisler, epididimis ve sperm kanalları uzaklaştırılır.
Uygun kısırlaştırma zamanı
Kedi ve köpekler en erken 8 haftalıktan itibaren güvenle kısırlaştırılabilirler. Bu operasyonlar hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak aslında herhangi bir yaşta (8 haftalıktan itibaren) genel anestezi altında gerçekleştirilebilir. Unutulmaması gereken en önemli nokta, seksüel erişkinliğe ulaşmadan ameliyat edilmeleri meme ve prostat kanseri riskini neredeyse sıfıra indirmektedir.
Operasyon ve bakım süresi
Operasyon süresi 20 ila 60 dakikadır ve hastaların çoğu, operasyonu- aynı gün taburcu edilebilecek kadar- iyi tolere ederler. (Dişi kedi ve köpeklerin operasyonu nispeten erkeklere göre daha büyük çaplı olduğu için 1 gün hospitalize edilmelerinde yarar vardır.) Operasyon yarası 7-10 günde iyileşir ve bu süreçte yara bölgesinin korunması şarttır (bandaj veya yakalık ile). Erkek kedilerde çoğu kez yakalığa dahi ihtiyaç duyulmaz.
Kısırlaştırmanın, kedi ve köpeklerin davranışlarına yansıyan olumlu katkıları:
Önerilen en erken yaşta kısırlaştırma kedi ve köpeklerde görülen, eşleşme isteğine bağlı olarak oluşan çevreye idrar yapma, baskın ve agresif davranışlar, kaçma isteği gibi sıkıntılı davranışların önüne geçilmesinde yardımcı olur veya tamamen ortadan kaldırır.
Kedi ve köpek sağlığına olumlu katkıları
Bazı ciddi ve tedavi edilmesi zor ve masraflı hastalıkları önleyebilmektedir. Kısırlaştırılmamış dişi kedi ve köpeklerde rahim, yumurtalık ve meme kanserinin yanı sıra oldukça tehlikeli olan “pyometra” (rahim iltihabı) gibi hastalıkların riski çok yüksektir. Kısırlaştırılmamış erkeklerde ise testis kanseri ve prostat hastalıklarının görülme riski vardır.
Kedi veya köpeğinizin kısırlaştırılması, işte bu hastalıkların %90 oranda önüne geçilebilmesi mümkündür.
Kedi ve köpeklerde kısırlaştırmanın faydaları
-Kızgınlık (östrus) belirtileri göstermeyecek, dolayısıyla erkekleri uyarmayacak, evinizde kanamaya bağlı kirlilik yaratmayacaktır.
-Eşleşme isteğine bağlı problemler ( evden kaçma, yüksekten atlama veya düşme, aşısız hayvanlardan hastalık bulaşması, vb.) önlenecek veya büyük ölçüde azalacaktır.
– Meme tümörü, yumurtalık ve rahim kanseri riskleri elimine edilecek veya azaltılacaktır. (özellikle ergenlik öncesi (prepubertal dönemde) kısırlaştırılırlarsa)
– Plansız kedi ve köpek yavrularının sayısı azaltılmış olacaktır.
– Daha sağlıklı ve uzun ömürlü olmalarına yardımcı olacaktır. (kısırlaştırmanın köpeklerde 1-3; kedilerde 3-5 yıl kadar ömürlerini uzattığı kaydedilmiştir!)
-Eşleşme isteğine bağlı olarak sık karşılaşılabilecek problemler önlenebilecek veya azaltılmış olacaktır. Özellikle kedilerde görülen spreyleme veya işaretleme (kötü kokulu-feromonlu- idrar yapmaları), kaçma, kavga edip yaralanma, trafik kazası bu problemlerin başında sayılabilir.
-Testis kanseri riski ortadan kaldırılıp, prostata ilişkin hastalıkların da riski büyük ölçüde azaltılmış olacaktır.
Sevgili dostunuzun daha sağlıklı, uzun ömürlü bir hayat geçirmesini sağlamak ve uzun vadede maddi/manevi giderlerini azaltmak için doğru bir seçim yapın ve kedinizi veya köpeğinizi kısırlaştırın sevgili okurlar!
Yorumlar kapalı.