İnsan bedeni biyolojik açıdan değerlendirildiğinde yaşam süresinin yaklaşık 120 ile 130 yıl arasında olması beklenir. Ancak, dünyanın genelinde çevresel faktörler, yaşam tarzı, hastalıklar ve diğer dış etkenler bu biyolojik potansiyelin gerçekleştirilmesini engellemektedir. Dünyadaki ortalama yaşam süresine baktığımız zaman 70’li yaşların başında olduğunu görüyoruz. Bazı gelişmiş ülkelerde yaşam süresi 80’li yaşların başındayken, bazı düşük gelirli ülkelerde bu ortalama 60’lı yaşların altına düşebilmektedir.
Dünyanın çeşitli yerlerinde, insanlar ortalamadan çok daha uzun ve sağlıklı yaşamlar sürüyorlar, sıklıkla 90’lı yaşları geçiyor ve 100 yaşını aşan bir yaşam ömrü ile hayatlarına devam ediyorlar. Dünyanın geriye kalanından daha uzun yaşam süresine sahip olan bu bölgeler ise “Mavi Bölgeler” olarak biliniyor ve Okinawa (Japonya), Sardinya (İtalya), Nicoya Yarımadası (Kosta Rika), İkarya (Yunanistan) ve LomaLinda (Kaliforniya) gibi bölgeleri içeriyor. Mavi Bölgeleri diğerlerinden ayıran, bu bölgelerde yaşayanların uzun ömürlerine katkıda bulunan eşsiz beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıklarıdır. Bu alışkanlıklar, sağlıklı yaşlanma ve uzun ömür üzerinde derin bir etkiye sahiptir. Bu alışkanlıklar arasında; bitki temelli beslenme, güçlü sosyal bağlar, fiziksel aktivite, stres yönetimi, inanç, meditasyon, maneviyat, hayat amacı gibi faktörler önemli rol oynar. Bu faktörleri daha yakından inceleyecek olursak:
Beslenme Alışkanlıkları: Mavi bölgeler farklı coğrafyalardan bölgeler içerdiğinden dolayı beslenme alışkanlıklarında bölgesel farklılıklar bulunmaktadır. Ancak, bu bölgelerdeki insanlar ortak bir alışkanlık olarak bitki bazlı beslenirler. Sebzeler, meyveler, baklagiller, tam tahıllar ve kuruyemişler diyetlerinin önemli bir bölümünü kaplar. Et tüketimi genellikle sınırlıdır. Ancak, çoğu kişi katı bir vejetaryen diyet uygulamamaktadır. Hayvansal kaynaklı et ürünleri haftalık veya aylık olarak özel günlerde veya buluşmalarda tüketilmektedir. Ancak, İkarya ve Sardinya’da Akdeniz Diyet modeline uyumlu beslenilir. Dolayısıyla, bitki bazlı beslenmeye ek olarak balık sıkça tüketilir ve her gün bir kadeh kırmızı şarap içilir. Kosta Rika’da ise beslenme Nicoya diyeti denilen veesas olarak mısır, fasulye, meyve, sebze ve küçük miktarlarda et içeren, bitki temelli ve düşük işlenmiş gıda içeren bir beslenme modeli ile beslenilir. Dünyadaki en yaşlı kadınların yaşadığı yer olan Okinawa’da ise bol miktarda soya bazlı besin tüketilir.
Güçlü Sosyal Bağlar: Mavi Bölgelerdeki insanların sosyal bağlantıları oldukça güçlüdür. Aile, arkadaşlar ve sevdiği kişiler ile sıkı ilişkiler içinde olmak, hem ruhsal hem de fiziksel sağlıklarını olumlu yönde etkilediği için düzenli olarak bir araya gelip yemek yemek, sohbet etmek bu topluluklar için önemli bir ritüeldir.
Fiziksel Aktivite: Bu bölgelerdeki insanlar, düzenli olarak fiziksel olarak aktif kalırlar. Ancak bu aktivite genellikle spor salonlarında yapılan yüksek tempolu egzersizlerden ziyade, günlük yaşamın bir parçası olan bahçe işleri, yürüyüş, bisiklete binmek gibi doğal hareketlerden oluşur.
Stres Yönetimi: Birçok hastalığın oluşmasına katkı sağlayan stres, bu bölgelerde yaşayan insanlar için kontrol altında tutulur. Her bölgenin kendine özgü stresle başa çıkma yöntemleri vardır. Örneğin, Okinawa’da insanlar “ikigai” (yaşam amacı) ile motive olurken, Sardunya’da gün ortasında yapılan şekerleme (siesta) stres seviyelerini düşürür.
İnanç, Meditasyon ve Maneviyat: Mavi Bölgelerde yaşayan insanların büyük bir kısmı inançlıdır ve maneviyat hayatlarının önemli bir parçasıdır. Düzenli olarak ibadete gitmek veya meditasyon yapmak, bu insanların stresle başa çıkmasına yardımcı olmakla birlikte, hayata karşı daha olumlu bir bakış açısına sahip olmalarına yardımcı olur.
Hayat Amacı: Bu bölgelerdeki insanların yaşama olan bağlılıkları, güçlü hayat amaçlarından kaynaklanır. Bu, Okinawa’daki “ikigai” ya da Nicoya Yarımadası’ndaki “plan de vida” gibi kavramlarla ifade edilir. Ikigai, Japon kültüründe bir kişinin hayatta anlam ve amaç bulduğu, sabahları yataktan kalkmasını sağlayan bir motivasyon kaynağıdır.
Plan de Vida ise, Kosta Rika’da yaşam süresini uzatan faktörlerden biri olarak kabul edilen, bireylerin yaşam hedeflerini ve bunlara ulaşmak için izledikleri yolları tanımlayan bir kavramdır.
Özet olarak, dünyanın geriye kalan bölgelerinde, mavi bölgede yaşayan insanların yaşam tarzı ritüellerinden birkaç tanesini günlük hayatında uygulayan elbetteki birçok kişi vardır. Ancak, Mavi Bölge insanlarının dünyanın geriye kalan topluluğundan daha uzun yaşam ömrü olmasının sebebi, tüm bu faktörleri doğal hayatlarının birparçası haline getirmiş olmalarıdır. Başka bir deyişle, dünya genelinde bitki bazlı sağlıklı diyetler ile beslenip, düzenli yürüyüşünü yapan kişiler olmasına rağmen Mavi Bölge insanlarının yaşam ömrü sürelerine ulaşamıyorlar. Bunun neticesinde, sağlığın bütünsel çalıştığını, sadece düzenli egzersiz ve beslenme ile sağlıklı olunamayacağını, aynı zamanda ruhu ve zihni de besleyerek stres seviyelerimizi azaltmamız gerektiğini bir kez daha anlamış oluyoruz.
Yorumlar kapalı.