Günümüzde hemen hemen her evde plastik ürün bulunmakta. Bu ürünler son yıllarda plastik mutfak eşyaları zararlı mı tartışmalarına konuk oluyor. Uzmanların önerilerine göre herkesin bilinçlenmesi konusunda haberler ve seminer düzenleniyor. Marketten ya da lokantalardan bir şekilde evinize giren plastik ürünlere bu yazımız aracılığıyla, bir de biz değinelim istedik.
Dünyanın dengesini korumak ve daha sağlıklı bir çevrede yaşamak için yazımızı sonuna kadar okumanızı tavsiye ediyoruz. Neredeyse 70 yıldır hayatımızda olan plastikler, petrolden üretildiği için yaşam kalitesini düşürmekte. Bu konuda herkesin bilinçlenmesini hedefledik. Plastik saklama kapları zararlı mı sorusuna yanıt vermeden önce bu kapların hangi tür plastik olduğunu bilmek gerekir.
Plastik çeşitleri, özellikleri – hangisi zararlı, sağlıklı?
Piyasada bulunan plastikler 1’den 7’ye kadar numaralandırılmıştır. Bu numaralar plastiklerin hangi amaçla kullanıldığını ve doğada yok olma süresini ifade eder. Alacağınız ürünün etiketini kontrol edip almanız ve numarasını incelemeniz en doğru adım olur. Zararlı maddeler içeren plastikleri ayırt ettiğinizde, mutfağınızda daha sağlıklı zaman geçirebilirsiniz.
Hangi numara neyi ifade ediyor diyorsanız:
-1 numara: PET veya PETE polietilen anlamına gelir. Genelde su, iki litrelik alkolsüz içecekler ve yağların konduğu pet şişelerde kullanılır. Tek kullanıma uygun tasarlandıkları için, tekrardan doldurup kullandığınız takdirde suya ağır metaller ve çeşitli kimyasallar karışabiliyor ve böylece kullanan kişinin hormon dengesi dahi bozulabiliyor! Ayrıca bu şişeler doğada oldukça zor çözünüyor.
-2 numara: HDPE ve polietileni işaret eder. Genelde deterjan ambalajları ve pet sütlerde bulunur. Suya herhangi bir kimyasal karıştırmıyor ve su söz konusu olduğunda uzmanlar tarafından en tercih edilesi plastik olarak gösteriliyor.
-3 numara: PVC veya V polivenilklorid içerir. Streç folyo, dış mekan eşyaları, plastik zemin malzemesi, duş perdesi ve de plastik ambalajlarda kullanılır. Zararlıdır. Yiyeceklerinizi folyoya sararken bir kere daha düşünün. Suya iki toksik materyal karıştırabilen bu plastiğin şişelerde kullanımı tavsiye edilmiyor.
-4 numara: LDPE az yoğunluklu polietilendir. Kuru temizleme, çöp torbaları, yemek saklama kaplarında bulunur. Suya herhangi bir kimyasal karıştırmasa da, bu plastiğin su şişesi olarak kullanılması yasak. Yine de eğer pakedinde bu plastiğin kullanıldığı bir gıda satın alıyorsanız iki kez düşünmeniz gerekiyor. Zira suya karıştırmadığı kimyasalları, gıdalara bulaştırabilme ihtimaline sahip.
-5 numara: PP Polietilen’in kısaltmasıdır. En güvenli plastik türü olarak kabul edilir. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırında kullanılabilir. PP, sert ve hafif olmasıyla göze çarpıyor. Isıya karşı yüksek bir dirence sahiptir. Öyle ki, ısıtıldığında diğer plastiklerin aksine erimiyor. Bu da onu muhafaza ettiği ürün için iyi bir koruyucu yapıyor. PP, aynı zamanda gıdada yağlanma ve rutubeti engellemek için de idealdir.
-6 numara: PS polistirendir. Yemek paketleri, plastik bardak ve tabaklar, kaşık gibi maddelerde kullanılır. Market etlerini satın alırken konulan plastik kaplar, köpük tabaklar ve fastfood ürünlerin konulduğu tabaklar örnek verilebilir. Bu kadar çok kullanılan bir şey olmasına rağmen zararlıdır. Isındığı zaman kanserojen bileşikler yayabiliyor. Bu yüzden uzun süreli kullanımlarda kesinlikle tavsiye edilmiyor.
-7 numara: PC ve Diğerleri; sporcu su şişeleri, biberonlar, yemek kaplarında kullanılan bu plastiğin, en tehlikeli ve uzak durulması gereken plastik olduğu söyleniyor. Karışık polikarbon materyallerden imal edildiği için geri dönüşüme uygun değildir. Bunun da ötesinde, yapımında BPA (Bisphenol A) kullanıldığı için yemeğe ya da içeceğe kimyasallar karıştırabiliyor. Plastikte sağlık için en önemli tehlike Bisphenol A (diğer adıyla BPA) denen maddedir. Bu madde polikarbonatı çok sert ve cam gibi parlak hale getirmek için kullanılıyor.
Gıda ambalajlarında bardak-çatal sembolü zorunlu mu?
Bardak-Çatal veya Kadeh-Çatal işareti olarak bilinen bu sembol (piktogram), ambalajın veya malzemenin gıdaya temasının uygunluğunu belirten bir işarettir. Bu sembol ile ilgili kurallar, Türk Gıda Kodeksi Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemelere Dair Yönetmelik‘te anlatılmaktadır.
Bardak-Çatal sembolü yerine, yazı ve başka semboller de kullanılabilir. Gıda üreticileri, kendi ambalajları üzerine bu sembolü basmak/bastırmak zorunda değil. Zaten gıdaya uygun ambalaj kullanmak zorundalar.
Malzemenin gıda için kullanılacağı açıkça belli ise, (örneğin gıda üreticilerine paketleme amacıyla veriliyorsa) üzerinde belirtilmesi zorunlu değil. İsteniyorsa doküman olarak sağlanabilir veya malzemenin kendi ambalajında belirtilebilir.
Malzemenin gıda için kullanılacağı açık değil ise, özellikle perakende satılan ürünler için, malzemenin üzerine veya malzemenin kendi ambalajının üzerine gıdaya uygun olduğu belirtilmelidir.
Yorumlar kapalı.