Tavsiye edilen tüketim tarihi (TETT) geçen ürünler tüketilebilir mi?
Tüketicilerin satın alma davranışlarını kolaylaştırmak ve gıda tercihlerini doğru olarak yapabilmeleri için etiketlemenin yararı büyüktür ve bazı bilgilerin sunulması zorunlu tutulmuştur. Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği’nin amacı da bu doğrultuda algı farklılıkları ve bilgi gereksinimleri dâhil gıda hakkında bilgilendirme açısından tüketicilerin üst düzeyde korunmasına ilişkin kuralları belirlemektir. Gıdalar hakkında bilgi verilirken, özellikle sağlık bakımından ve ekonomik, çevresel, sosyal ve etik açıdan son tüketicinin bilinçli seçim yapması ve gıdanın güvenilir kullanımına zemin hazırlayacak şekilde tüketici sağlığının ve menfaatlerinin en üst seviyede korunması gözetilir. Tüketici için etiket; ürün hakkındaki tüm soru işaretlerinin giderileceği, ürünün tanıtımının yapıldığı, ürün verilerinin yazıldığı, son tüketim tarihi, kullanım ve muhafaza koşulları gibi ürün alırken ihtiyaç duyulacak tüm bilgilerin yer alabileceği bir kılavuzdur. Bu kılavuzda yer alan tarih, numara, sembol, logo ve işaretler tüketicilerin satın almayı düşündükleri yiyecekler hakkında bilgi alabilmelerinin bir yoludur.
Gıda etiketlerinde bulunan birçok detay gıdayı ne şekilde ve hangi koşullarda tüketebileceğimiz ve depolayabileceğimizle ilgili, ek olarak da ne zaman imha etmemiz gerektiği ile ilgili birçok detay vermektedir. TETT (Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi) ve STT (Son Tüketim Tarihi) de bunlardan biridir.
Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Yönlendirme Yönetmeliği’ne göre;
Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi; uygun şekilde muhafaza edildiğinde, gıdanın kendine has özelliklerini koruduğu süreyi ifade eder.
Son Tüketim Tarihi ise; mikrobiyolojik açıdan kolay bozulabilen ve bu nedenle insan sağlığı açısından kısa süre içerisinde tehlike oluşturması muhtemel olan gıdaların tüketilebileceği son tarihtir.
Bu tanımların bize neler anlattığını bilmemiz gerekmektedir. Peki “ Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi” ya da “Son Tüketim Tarihi” geçmiş gıdalar tüketilebilir mi? TETT gıdanın ambalajı açılmadığı sürece kalitesinin yani kendine has özelliklerinin renk, koku, tat, besin değerleri, vb. özelliklerinin maksimum korunduğu süredir ve raf ömrü uzun gıdalarda kullanılır. Bu tarihten sonra gıdanın kalitesi yavaş yavaş azalmaktadır.
TETT öncesi ve bu tarihten sonra ambalajlı gıdanın uygun koşullarda muhafaza edilmiş, ambalajı hasar görmemiş, kendine has koku, renk, gevreklik ve tadını kaybetmemiş olması gerekir. Gözlemlenebilecek bir kalite kaybı olmayan paketli gıdalar Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi’nden sonra da tüketilebilir. TETT makarna, bakliyat gibi raf ömrü uzun olan ve mikrobiyolojik bozulmanın kısa sürede yaşanmadığı gıdaların etiketlerinde kullanılır.
Tavsiye edilen tüketim tarihi (TETT) geçen ürünler tüketilebilir mi?
Tüketici açısından değerlendirecek olursak tavsiye edilen tüketim tarihi geçmiş bir gıda maddesini tüketmek ne kadar güvenilir sorusu akla geliyor. Bununla ilgili İngiltere’de yapılan bir araştırmaya göre şöyle bir sonuç ortaya çıkmış; insanların büyük çoğunluğu, gıdaların tazeliğini son kullanma tarihlerine bakmak yerine, taze olup olmadığını görerek veya koklayarak yemeye karar vermektedir.
Gıda Güvenliği Derneğinin 2019 çalışmalarına göre tüketiciler üzerinde değerlendirmeler yapılmış. Tüketicilerin son kullanma tarihi ile tavsiye edilen tüketim tarihi arasındaki farkı bilmedikleri ve karıştırdıkları belirlenmiştir. Bu nedenle bozulmadığı halde tavsiye edilen tüketim tarihi geçen ürünleri çöpe atan insanlar çoğunluktadır. Maalesef bilinçsizce gıda israfının bir yönü de bu bilgisizlikten ortaya çıkmaktadır.
Örnek olarak aldığınız salçanın ambalajı üzerinde yer alan Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi geçmiş olsa bile, kavanozu açtığınızda koku, renk ve duyusal özellikleri normal ise, bu o ürünün kullanılabileceğini gösterir. Aynı şekilde mikrobiyal açıdan riskli grupta yer almayan şeker, tuz, bakliyat, ambalajlı konserve gibi ürünler bu şekilde tüketicinin karar verebileceği gıdalar arasında sayılabilir.
Özellikle uygun şekilde depolandığında gıda üzerinde TETT geçmiş olsa bile bozulma yok ise (küflenme, böceklenme, kokuşma, tadında asidik veya bazik bir tat oluşmamışsa vb.) tüketilebilir.
Sonuç olarak diyebiliriz ki:
-Son kullanma tarihi (SKT) yer alan gıdaları doğru saklayın doğru tüketin, tarihi geçti ise o ürünü satın almayın ve asla tüketmeyin.
-Tavsiye edilen tüketim tarihi (TETT) yer alan gıdaları da yine aynı şekilde doğru muhafaza edin, eğer tarihi geçti ise ürünü tat, koku, görsel, yapı ve duyusal olarak değerlendirin, eğer gıdada hiçbir olumsuz farklılık yok ise tüketebilirsiniz…
Yorumlar kapalı.