Uluslararası toplum, küresel sorunlarla başa çıkmak için daha etkin bir yönetişim modeli geliştirmek adına; adalet, kapsayıcılık, eşitlik, çok taraflılık, uluslararası sorunlara/krizlere etkili çözümler bulma, küresel yönetişim, barış ve güvenliği sağlama mimarisi, şeffaflık ve hesap verebilirlik vd. konularda daha adil bir yönetişim modelinin hâkim kılınmasını sağlamalıdır…
Sürdürülebilir ve adil bir küresel sistemin inşasında uluslararası kurum/kuruluşlar ile uluslararası toplumun rolü büyük önem arz etmektedir.
BMGK’nin yeni yapısı “Daha Adil Bir Dünya” görüşüne uygun biçimde 7 Kıta üzerinden kurgulanmalıdır.
Türkiye bu kurgulama sürecinde aktif olarak rol almalı ve diğer ülkeleri bu yönde bilgilendirmeli ve yönlendirmelidir…
Türkiye, Ortadoğu, Balkanlar, Karadeniz, Kafkasya, Türkistan coğrafyası, Avrupa, Afrika ve Asya ülkeleri, BRİCS, ASEAN vb. organizasyonlarının yanı sıra BM’den sonra en büyük uluslararası organizasyon olan İslam İş Birliği Teşkilatı, Türk Devletleri Teşkilatı, NATO’da, ABD, Rusya, Çin, Hindistan, Brezilya vb. ülkeler ile “Daha Adil Bir Dünya” görüşüne uygun biçimde, BMGK’nin yeni yapısının kurgulanmasına yönelik olarak istişarede öncü rol üstlenmelidir…
Sürdürülebilir bir dünya için adil bir ekonomik sistemin kurulması büyük önem arz etmektedir. Yeniden kurgulanacak Uluslararası Küresel Sistem’in finans yapısının ve Uluslararası Ödemeler sisteminin ne şekilde inşa edileceği önem arz etmektedir.
Dünyanın giderek “çok kutuplu” hale gelmesinin doğal bir sonucu olarak çok kutuplu dünyaya “uygun” bir uluslararası ticaret/finans sisteminin yavaş yavaş ortaya çıkacağı söylenebilir. İşte bu “yeni dünya sistemi” dünyanın mevzubahis çok kutupluluğuna uygun bir yapıda olmak zorundadır.
Uluslararası ticaret, büyük oranda uluslararası soyut para birimlerinin kullanıldığı, birçok ülkenin birden fazla takas birliği içinde bulunduğu ve hüküm sürdüğü bir sisteme doğru da evrilebilir. Böylesine bir sistem uluslararası ticareti çok daha istikrarlı hale getireceği gibi önleyici ve koruyucu mekanizmalarıyla finansal krizlerin ortaya çıkışını ciddi şekilde zorlaştıracaktır. Fakat böylesine bir sistem mevcut tek uluslararası (rezerv) para birimli sistemden büyük oranda “daha istikrarsız” olma eğilimindedir. Birçok para biriminin birbirlerine mutlak bir üstünlük sağlamadan eş zamanlı olarak kullanıldığı bir sistemde, merkez bankaları bütün para birimleri cinsinden ellerinde önemli miktarda döviz rezervi bulundurmak zorunda kalacaktır.
“Yenidünya”ya uygun, “yeni sistem”in eksenindeki uluslararası (rezerv) para biriminin temelde ülkelerin ekonomik büyüklüğü ve ticaret hacmi oranında bir ağırlığa sahip ve yalnızca ülkeler arası ticarette kullanılabilen soyut bir para birimi gündeme gelebilir. Yine Uluslararası finansal/ticari sistemin ekseninde küresel ölçekte faaliyet gösteren bir “Uluslararası Takas Mekanizması” kurulması da gündeme gelebilir. Her ülkenin para birimi ile soyut para arasında sabit bir kur oluşturulabilir.
Bu noktada atlanmaması gereken husus ise mevcut tek kutuplu sistem çerçevesinde ortaya çıkmış bulunan dolar eksenli uluslararası ticari/finansal sistemin çok kutuplu dünyaya doğru ilerlendikçe yerini nasıl?,ne şekilde?,hangi hızda (muhtemelen BTB’nin hâkim olduğu) bir sisteme bırakacağıdır.
Uluslararası Hukukun Güçlendirilmesi ve Uygulanması bağlamında BM kararlarının uygulanmasını sağlayacak bölgesel mahkemeler ve yerel mekanizmalar güçlendirilmelidir.
BMGK, savaşların ve terör saldırılarının yanı sıra terörizm, siber savaşlar, iklim değişikliği kaynaklı güvenlik krizleri gibi yeni tehditlerle mücadelede sınırlı bir rol oynamaktadır. Bu konulardaki etkinliği arttırılmalıdır.
BMGK, savaşları ve krizleri önleyici bir sistem olarak tasarlanmış olsa da, modern dünyadaki çatışmaların karmaşıklığı nedeniyle proaktif bir rol üstlenmekte zorlanmaktadır. Barış Gücü Operasyonlarının Etkinliği BM’nin askeri gücünün kısıtlı olması ve operasyonların genellikle geç başlaması, etkinliği düşürmektedir. Bu konuda da etkin düzenlemeler yapılarak hayata geçirilmelidir.
Yorumlar kapalı.