Protein açısından zengin olan baklagiller araştırıldığında karşımıza direkt olarak nohut çıkacaktır. İçerisinde yer alan proteinin yanı sıra demir, çinko, magnezyum ve fosfor da barındırmaktadır. Özellikle kış yemeklerinde muhteşem lezzeti ile kendisine yer bulan nohut herkes tarafından sevilen baklagiller arasında sayılabilir.
Baklagiller ailesinin protein deposu olan nohut dünyanın birçok farklı bölgesinde yetiştirilmektedir. Farklı iklimlerde ve toprak yapılarında yetişme özelliği bulunduğundan rahatlıkla yetiştiriciliği yapılabilir.
Nohut yetiştiriciliğinden toprak hazırlama aşamasından sulamaya, gübrelemeden hasada kadar işlemlerin tamamı çok büyük bir öneme sahiptir. Aşamalar ne kadar doğru bir şekilde uygulanırsa alınan verim o seviyede yüksek olacaktır.
Nohutun iklim isteği
Nohut tohumları genellikle sıcak bölgeleri tercih etmektedir. Çok kurak bölgelerde büyümeyi tercih etmez. Tohumların çimlenebilmesi için sıcaklıkların 15-30 °C aralığında seyretmesi gerekmektedir. En uygun çimlenme sıcaklığının kaç olduğu sorusuna 20 °C olarak cevap verilebilir.
Nohut çeşitleri yapısına göre 5 cm. kar örtüsü altında -29 °C, kar örtüsü olmadan -13 °C sıcaklığa dayanabilmektedir. Tüm nohut çeşitleri için bunu söylemek oldukça zordur.
Nohutta vejetatif gelişmenin erken döneminde istenen sıcaklıklar geceleri 21-24 °C, gündüzleri ise 29-30 °C arasında değişmektedir. Bitkinin gelişmesi ve çiçeklenme dönemine girmesi sonrasında ise geceleri 18-21 °C, gündüzleri 26-29 °C sıcaklık isteği ortaya çıkmaktadır.
Nohutun toprak isteği
Nohutun toprak isteği son derece geneldir. Birçok farklı toprak türünde rahatlıkla nohut yetiştiriciliği yapılabilir. Yalnızca çok fazla su tutan ya da kum oranı çok yüksek olan topraklarda gelişmesi mümkün olmaz.
Tuzlu topraklara karşı dayanıklı bir üründür. Bu özelliği bakımında diğer baklagillerin her zaman önünde yer almaktadır. Tuzlu toprakların ıslah edilmesi aşamasında nohut rahatlıkla kullanılabilen bir ürün olarak gösterilir.
Kireçli topraklarda yetiştirilirse taneleri daha sert bir yapıda olacaktır. Toprağın kalsiyum yönünden çok zengin olması durumunda nohut olumsuz etkilenecektir. Yüksek kalsiyumlu topraklarda yetiştirilen nohutlar çok daha zor pişmektedir.
Toprakta istediği pH değeri 6-9 arasındadır. Oldukça geniş bir aralık verilmesi nohudun ne kadar dayanıklı olduğunu ortaya koyan etmenlerden bir diğeri olarak gösterilebilir. Nohut tohumlarının çimlenmesi isteniyorsa tarla kapasitesinin %15’in altında olması gerekmektedir.
Nohut için toprak hazırlığı
Nohutta ekimden önce çok ince bir tohum yatağının hazırlanmasına gerek yoktur. Toprağın ihtiyacı olan işlem derin sürüm işlemidir. Toprak hazırlığı sonbahar aylarında ilk yağmurlardan önce pullukla 15-20 cm. derinlikte ilk sürüm işleminin yapılmasıyla başlar.
Ekimden önce ikinci bir toprak işlemesi yapılmalıdır. Toprak tava geldiği gibi Kasım ayının ikinci haftasında tırmık ya da diskaro ve tırmık kullanılarak 10-15 cm. derinlikten toprak işlenir. Bu işlem sonrasında oldukça düzgün bir tohum yatağı hazırlanmış olacaktır.
Su miktarının düşük olduğu bölgelerde toprak hazırlığı yapılıyorsa çok daha dikkatli davranılması gereklidir. Yapılan bu işlemlerde toprağın su kaybına sebebiyet verilirse süreç olumsuz bir şekilde etkilenmiş olur.
Nohut gübreleme işlemi
Baklagiller her zaman azot ihtiyacı duyan ve bu ihtiyacı köklerindeki bakteriler sayesinde karşılayan ürünlerdir. Nohut da bu kategoride yer alan ürünlerden bir tanesidir. İlk defa nohut yetiştiriciliği yapılacaksa havanın serbest azotunu alabilmek için bu bakterilerin bitkiye kazandırılması gerekir. Bu da aşılama işlemi ile gerçekleşmektedir.
Uzun süredir nohut yetiştirilen bölgelerde bitkinin ihtiyaç duyacağı azotun tamamen bakteriler sayesinde karşılanacağı düşünülebilir. Ancak bu doğru bir kanı olmaz. Bakteriler belirli bir dönemden sonra azotu bitkiye kazandırmaya başlarlar. Öncesinde gerekli duyulan azot için 2-4 kg/dönüm saf azotun kullanımı gerekli olacaktır.
Kök sisteminin ve bitkinin olgunlaştırılmasının hızlı bir şekilde gerçekleşmesi isteniyorsa 6-8 kg/dönüm P2O5 verilmesi gerekir. Gübreleme işlemleri yapılırken bünyesinde %18 azot ve %46 P2O5 içeren diamonyum fosfat gübresinin kullanımı doğru olur. Böylece nohudun ihtiyaç duyduğu her iki madde de başarılı bir şekilde karşılanacaktır.
Nohutun ekim zamanının tespiti
Nohutta ekim zamanı sıcaklıklara göre belirlenmektedir. Ilıman iklime sahip olan bölgelerde ise Aralık ayında ekim işlemleri gerçekleştirilebilir. Böylece nohuttan çok üst seviyede bir verim almak mümkün olacaktır.
Nohut ekim işlemi
Serpme ekim yöntemi daha fazla nohut tohumu kullanılmasına sebep olur. En uygun olan ekim işlemi ise mibzerle ekimdir. Mibzerle ekimde tohumlar belirli bir sırada ve aralıkta ekilir. Sıraya ekim işlemini gerçekleştirebilecek olan mibzerler genellikle fasulye ya da mısır mibzerlerinin ayarlanması ile elde edilen mibzerlerdir.
Nohut yetiştiriciliğinde en uygun ekim sıklığı metrekareye 75 bitki sığmaktadır. Ekim işlemlerinde sıra arası ot kontrolünün çapa makinesi ya da elle yapılacak olmasına göre değişir. Eğer makine ile yapılacaksa sıra arası 45 cm. olarak belirlenmelidir. Bu aralık elle ot kontrolü yapılacaksa 30-35 cm. seviyesine geriler.
Ekim derinliği her zaman 5-6 cm. olmalıdır. Ekim işlemi 10 cm derinlikte uygulanırsa çiçeklenme zamanı gecikecektir. Bu durumda meyve ve çiçek miktarı düşer.
Nohut bakım işlemleri
Nohut yetiştiriciliğinde karşılaşılan en büyük problemlerin başında yabancı otlar gelmektedir. Nohutta ekim geç Ocak ayında yapılmışsa yabancı ot problemi çok fazla sorun yaratmaz. Çıkan otlar rahatlıkla elle temizlenebilir.
Ekim işlemi erken dönemde yapılırsa verim çok yükselirken yabancı ot problemi de artacaktır. Bu durumda yabancı ot kontrollerinin düzenli yapılması ve otların nohuttan uzaklaştırılması gerekmektedir.
Nohudun bakım işlemlerinde sulama da önemli rol oynar. Genellikle kuruda yetiştirilen ürünlerden bir tanesidir. Kurak koşullarda sulama işlemleri yapılırsa ürün garanti altına alınmış olur. Su eksikliği çekmeyeceği kesindir.
Son dönemde yapılan araştırmalar nohudun 3 defa sulanmasının verimi önemli oranda arttırdığını göstermektedir. Sulama işlemleri çiçeklenme başlangıcında, bakla bağlama başlangıcında ve tane doldurma evresinde yapılmalıdır.
Nohutun hasat ve depolama işlemleri
Hasadın doğru zamanda yapılması alınan ürün miktarını ve kaliteyi olumlu yönde etkileyecektir. Ekim tarihi ve iklim durumuna göre değişiklik gösterse de ekim işleminden 95-120 gün sonrasında hasat işlemi için uygun şartlar sağlanmış olur.
Bitkinin yaprakları kırmızımsı bir kahverengiye döndüğünde hasat işlemleri yapılabilir.
Hasat yapılan nohutta nem oranı %13,5 değerinin üzerindeyse bu ürün direkt olarak satışa gönderilemez. Uygun depolama alanlarına götürülmesi ve burada bekletilmesi gerekli olacaktır. Nem oranı ne zaman %13,5 seviyesinin altına inerse o dönemde nohutlar satışa hazır bir hale gelir.
Yorumlar kapalı.