“Ortega Raporu’’ adlı kitapla ilk kez, her zaman büyük bir sevgi, saygı ve özlemle andığım değerli büyüğüm, Sn. İsmet KOTAK’la olan son sohbetimizde tanıştım.
Aramızdan ayrılmasından bir hafta önceki o son sohbetimizde, bana, henüz daha üç beş ay önce basılmış olan “Ortega Raporu’’ adlı kitabı verirken;
– “Bir kopya da sende, arşivinde olsun, tarihsel bir belgedir bu’’ demişti…
Ve ben; 2011 yılı Eylül ayından beri bu kitabı kütüphanemde özenle saklamakta, korumaktayım.
İki gün önce, “Kıbrıs’’ gazetemizin iç sayfalarında ve “Ortega Raporu Takdim Edildi’’ başlığı altında haberi okurken, yıllar önce Sn. İsmet KOTAK tarafından bana armağan edilen o tarihsel kitabı, anımsadım.
Haberin özeti şu:
Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçisi Sn. Ali Murat BAŞÇERİ, haberin gazetede yer almasından bir gün önce (23 Nisan 2025) “TMT Mücahitler Derneği’’ne bir ziyarette bulunur, dernek başkanı ve yönetim kurulu üyeleri ile sohbet eder ve bu sohbet sonrasında da Dernek Genel Başkanı Sn. Celal BAYAR, Sn. Büyükelçiye “Ortega Raporu’’kitabını, hediye eder.
Kıbrıs sorunuyla ilgili olarak; geçmiş köşe yazılarım ile bazı yurtiçi ve yurtdışı sempozyumlarda sunmuş olduğum bildirilerimde de yalnızca “Ortega Raporu’’na ve Yunan Temyiz Mahkemesi’nin bir kararına değil, Rum – Yunan ikilisinin kendisine yönelik olarak gerçekleştirdiği 15 Temmuz 1974 darbesinden sonra yurtdışına kaçan Makarios’un BM. Genel Kurulu’nda yapmış olduğu konuşmasının tarihsel önemine de atıfta bulunarak, Kıbrıslı Türkler olarak bizim, bu üç önemli kaynağa yeterince sahip çıkmadığımıza, çeşitli dillere çevirerek uluslararası platformlarda dağıtmadığımıza ve bunun da ciddi bir ihmalimiz – boşluğumuz olduğuna elimden geldiğince dikkat çekmeye çok özen göstermiştim.
Ne yazık ki halâ, bu ihmal ve boşluğumuz hep, devam etmektedir!
“Milli Varoluş Konseyi’’tarafından büyük boy, 580 sayfa ve yüzlerce görsel belgeden oluşan bu kitap İngilizce olarak yayınlanmış ve yayıncıları tarafından kitapta, yalnızca önsözleri, Türkçe olarak yer almıştır.
“Milli Varoluş Konseyi’’, önsözlerinde, kitapla ilgili olarak şu bilgiyi paylaşır:
* * *
“Mayıs-Temmuz 1964 tarihleri arasında Birleşmiş Milletler uzmanı A.Ortega ve ekip arkadaşları tarafından hazırlanan bu rapor, şimdiye kadar bu konuda hazırlanan en kapsamlı ve ayrıntılı rapor olup Kıbrıs Sorunu’na bulunacak çözümün önemli bir parçası olması bekleniyordu.
Hâlbuki ne yazık ki Kıbrıs Rumlarının Türk halkını sindirerek teslimiyete zorlamağa yönelik yıkım ve imha hareketinin açık bir kanıtı olan bu rapor, her nedense sümen altı edilmiş, kamuoyundan adeta saklanmıştır.
Bunun tek bir nedeni olabilir; Rum saldırı ve mezalimini dünya kamuoyundan saklamak ve Rumların suçlanmasını önlemek.
16 Ağustos 1960, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kurulması ile atılan imzaların mürekkebi daha kurumadan Kıbrıs Rum Liderliği, Kıbrıs Türklerinin canına ve malına saldırma ve Kıbrıs Türklerinin Kıbrıs Cumhuriyeti yönetiminden kaba güç ve silâh zoru ile dışlama hedefine yönelik meşhur Akritas imha Plânı’nın hazırlıklarına başlamıştı. Böylece Enosis’i yasaklamış Kıbrıs Cumhuriyeti’nin tek sahibi olacaklar ve Enosis’i gerçekleştirmek için gerekli her adımı atacaklardı.
Plân gereği gizli ordular kurulmuş, saldırı hedefleri belirlenmiş ve bilindiği gibi Plân 21 Aralık1963’te uygulamaya konmuştu. Rumlar plânı uygulamaya koyarken, ellerinde bulundurdukları medya kanalıyla dünyaya “Türkler isyan etti, meşru hükümeti devirip adayı taksim etmeğe çalışıyor” yalanını yayıyordu.
Buna inanan BM, süratle harekete geçerek “Ortega Raporu’’nu hazırlattı.
Rapor, Temmuz 1964’te neşredilip, ilgililere dağıtıldı…
Ancak rapordan çıkan kesin sonuç; “yıkılıp yakılan köylerin Türk köyleri ve evleri olduğu, saldırganın Rum tarafı olduğu ve Rum iddialarının mesnetsiz olduğunun kesin kanıtı” gerçeğiydi.
Sonuçta Türkler devletten ve meclisten atıldı. Bir anda binlerce Türk işsiz ve aşsız, Türk Halkı da bir devlet güvencesinden yoksun kaldı.
Rapor, bu yüzden doğru dürüst açıklanmadan BMGS raporlarında bahsi dahi geçmeden sümen altı edilmiş, adeta ortadan kaybolmuştu.
Sürdürülmekte olan müzakerelerin devamı halinde bir aşamada mülkiyet ve tazminatlar konusunun da gündeme geleceği açıktır. Bu nedenle bu raporu bir kitap halinde yayınlayıp acı gerçekleri önce halkımıza sonra da dünya kamuoyuna sunmayı bir görev bildik. Var olduğu bilinen ama nereden tedarik edileceği bilinmeyen raporu aradık ve tozlu arşivlerden çıkarıp, neşretmeğe karar verdik.
Bu raporda tespiti yapılan hasar görmüş Türk emlâki Kıbrıs Türklerinin Rumlardan tazminat talebinde bulunabilecekleri konulardan yalnız bir tanesi. Türk memurların iş kaybı [loss of career], maaş ve emeklilik hakları, gasp edilmiş vakıf malları; silâh zoru ile kovulduğumuz 103 köydeki ev ve emlâk ile ilgili kullanım kaybı; Merkez Bankası rezervlerinden bize düşen pay bunlardan yalnız birkaçı.
En önemlisi de Kıbrıs Türklerinin Kıbrıs Cumhuriyeti ortaklığından atılarak; kuruluş ve Garanti Anlaşmalarına aykırı olarak ve Kıbrıs Cumhuriyeti anayasa ve yasaları çiğnenerek Türklerden arındırılmış, sadece Rumların oluşturduğu yasadışı bir Devlet oluşturularak yaratılan statükodur.
Ne yazık ki BM ve dünya, bu yasadışı ve insanlık ayıbı niteliğindeki harekete onay vererek katliamların yanında yer aldı.
Milli Varoluş Konseyi olarak biz konunun takipçisi olacak, halkımızı bilgilendirmeğe devam edeceğiz.’’
* * *
Sayın KOTAK, hayattan ayrılmazdan tam dört ay önce (10 Mayıs 2011) HaberKıbrıs.com’da ve “Utanmaları Gerekenler Ortega Raporunda’’başlığı altında yayınlanan köşe yazısında – özetle – şu bilgiyi paylaşır:
* * *
“21 Aralık 1963’de Makarios başkanlığında hazırlanan Türkü imha plânı “Akridas’a” göre silâhlı Rum saldırıları başlamış ve yıllarca sürmüştü. Birleşmiş Milletler o günlerde karar alarak “Uzman Ortega ve ekibini” Kıbrıs’a gönderdi yıkımı saptamak için. O rapor daha sonra Birleşmiş Milletler belgesi olarak kabul edilip yayınlandı.O raporda Kıbrıs Türk Halkının ortadan nasıl kaldırılmak istendiği kayıtlıdır.Büyük bölümünde de yakılan – yıkılan Camilerimiz,Okullarımız,Türbelerimiz,Çiftliklerimiz,konut ve işyerlerimiz fotoğraflanmakta ve yıkımın bilânçosu verilmektedir. 36 bin göç,103 yerleşim yerini terk…
“Ortega Raporu’’nu yakında, bol bol bulacaksınız.
Yıllar öncesinde Enformasyon Dairesi bu raporu bastırıp ilgi duyanlara dağıtıyordu. Sonraları Rum işbirlikçileri bu raporu yok ettiler. Yeniden basmadılar.Ama şimdi “Milli Mücadele Konseyi” olarak bu Ortega Raporu’nu bastırdık.Önümüzdeki günlerde isteyenler bu raporu alıp Rum’un gerçek yüzünü görebilirler.Hem de tarafsız ve de BM resmi damgalı rapordan…’’
* * *
Kıssadan hissesi.
Dört gün önce;”TMT Mücahitler Derneği’’nin Büyükelçi Sn. Ali Murat BAŞÇERİ’ye armağan ettiği “Ortega Raporu’’ adlı kitabın, özeti bu…
Hani o, “KKTC – Dış Temsilciliklerimiz’’ var ya…
Kitap basılalı 14 yıldan beri, bu güne değin, o temsilcilerimizden birinin – tekinin bu “Ortega Raporu’’ kitabını her hangi bir yabancı diplomata, milletvekiline, parti başkanına, sivil toplum örgütü temsilcisine, gazeteciye, tarihçiye vs… verdiğini, duydunuz mu hiç?
Yorumlar kapalı.