Kıbrıs Türk tarihi üzerine bir yeni kitap daha kazandı, arşivlerimiz.
Öğretmen, Sn. Nagihan ÖLMEZ’in yüksek lisans tezi olarak yola çıkan ve değerli dost, KKTC Milli Arşiv ve Araştırma Dairesi Müdürü Sn. Dr. Ejdan SADRAZAM tarafından yazınsal külliyatımıza kazandırılan 220 sayfalık “Kıbrıs İçin Son Çağrı – Türkiye’nin Kıbrıs’a Müdahale Kararı Alması” başlıklı bu kitap, Manas Yayınları imzasını taşımaktadır.
Sn. Dr. Ejdan SADRAZAM’ın
Tanıtımı…
KKTC Milli Arşiv ve Araştırma Dairesi Müdürü Sn. SADRAZAM, “Manas Yayınları” başlığı altında şu bilgileri paylaşır:
* * *
“Eksik ve yanlış bilgi, hiç kuşkusuz bilgisizlik kadar tehlikelidir.
Toplumsal sonuçları da önceden kestirilemez.
Günümüzün sanal dünyası, bilginin yayılmasını kolaylaştırdığı kadar eksik ve yanlış bilgileri dolanıma dâhil etmesi ile maalesef pek çok sakıncanın ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Eksik ve yanlış bilgi veya bilgisizliğin olumsuz sonuçlarına karşı kullanılacak en çağdaş ve başarılı araç ise daha fazla doğru bilgidir.
İnsanın kendini ve toplumunu tanıması, kim olduğunu bilmesi, yaşam ideallerini oluşturması ve daha da önemlisi içinde yaşadığı toplumla uyumlu hale gelmesi, yani sosyalleşmesi; toplumsal belleği tanıması ve özümsemesi ile ilgilidir.
Bellek zamansaldır; geçmiş, şimdi ve gelecek sürekliliği içinde devinir. Geçmişle ilgili olduğu kadar gelecekle de bağlantılıdır. Ama anımsama daima “şimdi”de gerçekleşir. Bellek; mekâna, seslere, kokulara, dokulara, imgelere ve yazıya sinmiştir. Tüm bu alanlara farklı ölçülerde yayılan töz veya cevher, kimliğin de kurucu bileşenidir. Biz olmak, toplumsal belleği içselleştirmek, ilk elden yaşanılan tarihin kavranması ve geçmişin yalın şekilde bilinmesiyle; “doğru” bilgi ile başlar.
Kendini kavrayışta düşünsel merak, estetik kaygı, yapıcı eleştiri ve duygusal doyum, nesnel arşiv malzemesinin kullanılması ile desteklenir’. Geçmişin canlandırılması ve zihinlerde yeniden yaratılması ise ancak nitelikli belge ile mümkündür.
KKTC Milli Arşiv ve Araştırma Dairesi, bilgi toplumunu güçlendirme misyonuyla sistematik bilimsel araştırmalarla derlenen yaşanmışlığın, nesnel bilgi ve belgelerini, dinamik ve dolaysız bir şekilde MANAS YAYINLARI aracılığıyla halkımızla paylaşmayı ve görünmeyeni görünür kılmayı amaçlamaktadır.”
Kitabın Yazarı
Sn. Nagihan ÖLMEZ
Kimdir?
“24 Mart 1989 tarihinde Muğla doğumlu olan Nagihan Ölmez, ilk ve orta öğrenimini Ören/Milas’ta tamamladı. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği bölümünden mezun oldu.
2012 yılından beri T.C. MEB Sosyal Bilgiler Öğretmeni olarak görev yapmaktadır.
Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri alanında Yüksek Lisans yaptı.
2014 yılından bu yana Kıbrıs konusunda araştırmalar yapmakta olan yazar T.C. Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türk Tarihi Anabilim Dalı Cumhuriyet Tarihi bölümünden, Prof Dr. Ali SATAN’ın danışmanlığında hazırladığı ‘Türkiye’nin Kıbrıs’a Müdahale Kararı Alması” tezi ile mezun oldu.
Yazar “Yakın Dönem Kıbrıs Tarihi” konusunda araştırmalarını sürdürmektedir.”
Prof Dr. Sn. Ali SATAN’dan
Eserin Takdimi:
“Elinizdeki kitap, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türk Tarihi Anabilim Dalı Cumhuriyet Tarihi bölümünde hazırlanmış yüksek lisans tezidir.
Bu eseri ortaya çıkaran Öğretmen Nagihan Ölmez, bir yandan tam zamanlı öğretmenlik mesleğini icra ederken diğer yandan bir anne olarak çocuğu ve evi ile ilgilenmiş ve arta kalan zamanlarda da yoğun bir mesai harcayarak, sınırlı sürede bu çalışmayı yapmıştır.
Kıbrıs, her zaman Türkiye’nin gündeminde olan bir konudur ve başta tarih, siyaset bilimi, uluslararası ilişkiler ve uluslararası hukuk alanlarında gençlerin akademik araştırma yapmak istedikleri bir alandır. Nagihan Ölmez de Kıbrıs’ı görmeden Kıbrıs’a alâka duymuş ve Kıbrıs hakkında bir çalışma yapmak arzusunu bana iletmişti. Benim danışmanlığımda Kıbrıs ile ilgili hazırlanan üçüncü tez olan bu çalışmanın Kıbrıs Barış Harekâtının 50. Yıldönümüne rast gelmesi de çok anlamlı olmuştur.
Kitabın odaklandığı nokta, uzun zamandır Türkiye ve Dünya gündeminde olan Kıbrıs’ta 15 Temmuz 1974 tarihinde yaşanan darbe sonrasında Türkiye’nin askeri müdahale kararını nasıl aldığını incelemektir. Bilindiği üzere Kıbrıs’ın yakın tarihinde Türklere yönelik şiddet ve katliam eylemleri olmuş ve bu vahim eylemleri durdurmak maksadıyla Türkiye, uluslararası hukukun ve antlaşmaların kendisine verdiği müdahale hakkını kullanmak istemişti. Hatta bu amaçla TBMM’de Müdahale Kararı da almıştı.
Ancak içinde bulunulan konjonktür bu askeri seçeneğin kullanılmasına müsaade etmemişti. Bu tecrübelerden sonra 1974’te gerçekleştirilen Barış Harekâtı’nın nasıl mümkün olduğu halâ ilgi çekici bir konu olmayı sürdürmektedir. Kitap, bu ilginç günlerin, karar alma süreçlerinin nasıl çalıştığının nesnel fotoğrafını çekmektedir. Ulaşılabilen açık kaynaklardan ve siyasi aktörlerin hatıratlarından yararlanılarak konu aydınlatılmaya çalışılmıştır.
Kıbrıs Barış Harekâtı’nın 50. Yılında, Kıbrıs’ın hemen yanıbaşında Gazze’de yaşanan katliamların soykırıma ulaştığını görüyoruz. Dünyanın her yerinde vicdan sahibi yüz binlerce insan itiraz ediyor ancak bu katliamları durdurması gerekenlerin bunu yapmak yerine katliamı yapanları nasıl desteklediğini ibretle izliyoruz. İşte bu acı gerçekler yaşanırken Kıbrıs Türkünün önce var olması sonra hür ve müstakil olmasını sağlayan Barış Harekâtı’nın önemi ve değerinin daha iyi anlaşıldığını düşünüyoruz.
Kıbrıs Türklerinin varoluş mücadelesine kanı, canı, teri ve emeği ile destek veren şehit, gazi ve tüm büyüklerimizi rahmetle ve onların fedakâr ailelerini de saygıyla anıyorum.
Kıbrıs Davasının daha iyi anlaşılmasına vesile olmasını dilediğimiz bu kitabın basımını gerçekleştiren KKTC Milli Arşiv ve Araştırma Dairesi ve Müdürü Sayın Dr. Ejdan Sadrazam’a teşekkür ediyorum.”
Kitabın Yazarı
Sn. Nagihan ÖLMEZ’in
Önsözü…
“Kriz yönetim sürecinde Türkiye, politik ve diplomatik alternatiflerden askeri alternatiflere kadar uzanan geniş bir yelpazede araç ve yöntemlerden faydalanmıştır.
Dış politikada krizlerin var olan şartlarına göre, karar alıcının krizde tetikleyici unsurlara göstereceği tepki, kriz yönetim stratejileri belirlenmektedir. Tepkinin duruma göre kriz yönetim teknikleri uygun aşamada gerekli seçenekleri devreye sokarak uygulamaya konmaktadır. Kriz yönetimi açısından Türkiye’nin askeri seçeneği yoğun bir şekilde kullandığı 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı öncesi başka olay bulunmamaktadır.
1974 ile gerçekleştirilen başarılı askerî harekât, Türkiye’nin uluslararası statükonun korunması ve ahde vefaya dayalı dış politikası ile uyumlu kriz yönetim anlayışının doğal sonucudur.
Bu çalışmada Türkiye’nin Kıbrıs’a müdahale kararı ele alınmış, bunu yaparken de dönemin Türkiye ve Kıbrıs gazetelerinden faydalanılmıştır. Ayrıca bu kararın alınmasında etkili olan TBMM kararları, Bakanlar Kurulu kararları, MGK kararları ve Cumhuriyet Senatosu kararları ile aynı süreçte siyasilerin yaptıkları konuşmaları, sonradan kaleme aldıkları anıları değerlendirilmiştir.
Çalışmanın birinci bölümünde 1974 yılının Temmuz ayına kadar Kıbrıs’ta neler yaşandığı özlü şekilde aktarılmıştır. İkinci bölümde 15 Temmuz 1974 tarihinde gerçekleşen darbe ve bu darbeye karşı oluşan tepkilerden bahsedilmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise Kıbrıs’a müdahale kararı alan Türkiye’nin, bu cesur kararı nasıl aldığı, hangi süreçlerden geçtiği, dönemin etkin kişiliklerinin konuşmaları ile birlikte incelenmiştir.
Bu kitaba dönüşen tezimin her aşamasında yardımlarını ve desteğini esirgemeyen, değerli hocam Prof Dr. Ali SATAN’a, kitabı yayına hazırlayan Kıbrıs Türk Milli Arşiv Müdürü Ejdan SADRAZAM’a ve çalışmama verdiği değerli fikir ve katkılarından dolayı arkadaşım Rümeysa ÜLKÜ’ye minnettarım. Bu süreçte yanımda olan kıymetli aileme ve eşim Hasan ÖLMEZ’e çok teşekkür ediyorum.”
Yorumlar kapalı.