Bülent Fevzioğlu

Deniz Üstü Köpürür Hey Canım Rinna Rinna Na…






Kıbrıs Rum Yönetimi, hummalı bir çalışma içerisinde…

Konu ne?

   “Elektrik!”

Bununla ilgili olarak, on gün kadar önce Rum Başkanlık Sarayı’nda geniş katılımlı bir toplantı gerçekleşti.

Toplantıya; Kıbrıs Rum tarafı adına Enerji, Ticaret ve Sanayi, Maliye Bakanları ve Bakan Yardımcısı, Yunanistan Hükümeti adına Enerji Bakanı, Avrupa Komisyonu’ndan bir temsilci, ADMIE, NEXANS ve Kıbrıs Rum Hukuk Servisi temsilcilerinin katıldığı yazılıyor.

Güney Kıbrıs’a, Girit bağlantılı olarak deniz altından kablo ile elektrik getirilmesi projesini ABD, İsrail ve Avrupa Birliği’nin desteklediği yönünde de açıklamalar var.

Bu proje, “Great Sea Interconnector” olarak adlandırılıyor.

Türkçeye; “Büyük Deniz Bağlantısı” veya “Harika Deniz Ara Bağlantısı” şeklinde de çevirebiliriz.

Kısacası “Great Sea Interconnector” denilen, bizim de Türkiye’den Kuzey Kıbrıs’a su örneğimizde olduğu gibi yine deniz altından kablolarla elektrik getirmemiz konusuna “Asrın Projesi” dediğimizin, neredeyse birebir, tam karşılığı.

 

*     *     *

Geçtiğimiz hafta, Rum lider Sn. Nikos Hristodulidis ABD Savunma Bakanlığı’nın Uluslararası Güvenlik İşleri Yardımcısı Sn. Celeste Wallander’le bir toplantı gerçekleştirdi.

Bu toplantıda, ABD’nin Güney Kıbrıs Büyükelçisi Sn. JulieFisher de yer aldı.

Basının, elektrik projesi konusundaki sorularını yanıtlayan Sn. Fisher,şöyle dedi:

   – “Great Sea Interconnector ve Kıbrıs’ın elektrik tedariki açısından izolasyonunun sona ermesinin önemi konusunda görüşlerimizi açıkça belirttiğimizi düşünüyorum. Bunu, Kıbrıs için önemli bir fırsat olarak görüyoruz.”

 

*     *     *

Güney Kıbrıs ile Yunanistan arasındaki elektrik ara bağlantısı konusu üzerine düşünceleri sorulan Rum Hükümet Sözcüsü Sn. Konstantinos Letimbiotis ise şöyle dedi:

Girit – Güney Kıbrıs elektrik enterkonnekte projesi hem stratejik bir proje olarak hem de ekonomik boyutu ile AB’nin enerji plânlamasında oynayabileceği rol açısından önemi, yadsınamaz.

   Elektrik ara bağlantısı gibi büyük bir projenin sorunsuz bir şekilde ilerleyeceğinden ve Kıbrıslı tüketicinin yararına olacağından emin olabilmemiz için titizlik, açıklık ve netlik gerekmektedir.

   Zorlayıcı bir takvim yok, ancak elbette zaman sınırsız değildir.

   Mümkün olan en kısa sürede bir sonuca ulaşmayı hedefliyoruz.

   Açıklığa kavuşturma konusundaki kararlılığımızın, süreç için faydalı olduğu teslim edilmektedir.”

 

*     *     *

Proje; Kıbrıslı Türkler olarak bizim Türkiye’den elektrik getirmemiz konusunda ne denli önemliyse, adalı komşularımız için de elbette, o kadar önemlidir.

Ve işte bunun içindir ki hummalı bir çalışma sürecinde, komşularımız…

Dört gün önce, 19 Eylül günü Anavatanı Yunanistan’da idi Sn. Hristoduludis.

Yunanistan Başbakanı Sn. Kiriakos Mitsotakis’le yapmış olduğu görüşmede, elektrik konusu da vardı yine.

Ne diyor Philenews?

   – “Hristodulidis ve Mitsotakis aynı zamanda Güney Kıbrıs ve Yunanistan’ın iki ülke arasındaki yüksek stratejik ve ekonomik öneme sahip elektrik ara bağlantı projesinin hayata geçirilmesine yönelik ilgilerini ve siyasi kararlılıklarını bir kez daha teyit ettiler.

   Hristodulidis, aynı zamanda, Kıbrıs Rum tarafının mümkün olan en kısa sürede ve durum tespiti çalışmasının tamamlanmasının ve üçüncü ülkelerle ileri düzeyde istişarelerin devam ettiği özel amaçlı bir şirketin kurulmasının ardından, projenin özkaynaklarına katılım konusundaki siyasi kararlılığını teyit etti.”

 

*     *     *

Güney komşularımızın “Great Sea Interconnector”, bizim de “Asrın Projesi” dediğimiz, adaya, anavatanlarımız bağlantılı deniz altından bir an önce kablo ile elektrik getirme konusunda ipi, en evvel kimin göğüsleyeceği, şimdilik bir muamma.

Ancak adalı komşularımızın çalışma hızları da dikkat çekici.

Bize gelince…

Bizim bu konudaki ilk çalışmalarımızın takvimi ise tee sekiz yıl önceye, uzanmaktadır.

Anımsayalım…

 

*     *     *

   Tarih, 11 Ekim 2016.

23’üncü Dünya Enerji Kongresi kapsamında, o günlerin Türkiye Cumhuriyeti hükümeti adına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sn. Berat Albayrak ile KKTC Enerji ve Ekonomi Bakanı Sn. Sunat Atun bir araya gelir ve ilk kez “KKTC’ne Deniz Altından Kabloyla Elektrik Temin Edilmesini Öngören Anlaşma”yı imzalarlar.

Türkiye ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti arasında imzalanan elektrik anlaşması sonrasında ne demişti Sn. Albayrak?

   – “Türkiye ve KKTC arasındaki bu anlaşma sadece KKTC’nin değil, bölgesel açıdan da önemli adımlara sebebiyet verecektir.”

Sn. Sunat Atun ne demişti?

   – “Türkiye, enerjide stratejik bir noktayı oluşturuyor. Dünkü Türk Akımı projesi bu anlamda en büyük küresel açılımlardan birisi olarak kabul edilebilir. Yanı başımızdaki bir enerji sistemine enterkonnekte olarak özellikle Ortadoğu bölgesinde enerjinin daha da önem kazandığı, daha büyük kazanımlar getirdiği bir noktada anavatanımız vasıtasıyla küresel denklem içinde yer almamız açısından tarihi bir fırsat olarak görüyorum.”

 

*     *     *

Bu açıklamadan on ay sonra, bir başka basın toplantısında elektrik konusu sorulan Sn. Atun, şöyle der:

   – “Türkiye’den gelecek elektriği her zaman Güney Kıbrıs’a da vermeye, bu bağlamda hazırız.”

 

*     *     *

Ve şimdi, geçtiğimiz yılın (2023) Temmuz ayına gelelim.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile Türkiye arasında Uluslararası Enerji Protokolü imzalanır.

Başbakan Sn. Ünal Üstel şu açıklamada bulunur:

   – “Hem Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hem de Türkiye Cumhuriyeti adına tarihe geçecek, ülkemizi Türkiye Yüzyılı’nın gerçek bir parçası yapacak asrın ikinci en büyük projesi olan kablo ile Türkiye’den elektrik enerjisi getirilmesi projesinin ilk adımlarını atmış bulunuyoruz.”

 

*     *     *

Sn. Üstel’in açıklamasından dört ay sonra (29 Kasım, 2023), bir açıklama da Türkiye-KKTC Ortak Enerji Çalışma Grubu Üyesi ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Sn. Murat Fahrioğlu’nda gelir, şöyle der:

   – “Deniz altından çekilecek hat çift yönlü olacak.

   Bu çalışma tamamlandığında sadece Türkiye’den KKTC’ye elektrik gelmiş olmayacak. KKTC’den de Türkiye’ye ve bütün dünyaya, Avrupa’ya elektrik akımı sağlanmış olacak.”

 

*     *     *

Kıssadan hissesi:

Bugünlerde, adamızın iki yanında, anavatanlarımızla bağlantılı deniz altından elektrik kablosu çekme yarışındayız.

Benim aklımaysa, o davudi sesiyle Cem Karaca geliyor:

   – “Deniz üstü köpürür / Hey canım / Rinnarinnanaaa…”

Denizin üstü köpürür, kayığa binsek götürür de…

Gözünü sevdiğim Akdeniz sularının en diplerinde ise bir sancı, bir telaş, bir büyük merak…

Bu yarışta ipi, ilk, kim göğüsleyecek acaba?

   “Great Sea Interconnector” mi “Asrın Projesi” mi?

Deniz Üstü Köpürür Hey Canım Rinna Rinna Na…
Yorum Yap

Yorumlar kapalı.