KIBRIS, Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanıp Cumhuriyet Meclisi’ne gönderilen 2025 yılı genel bütçesinin detaylarına ulaştı.
Aslan payı maaş ve cari transferlerde… 2025 yılı bütçesi 2024’e oranla yüzde 73.13’lük artışla 136 milyar 280 milyon TL oldu. Bütçede aslan payı her zaman olduğu gibi maaşlar ve maaş nitelikli cari transferler. 2025’te maaşlar için ayrılan rakam yüzde 50.30 artırılarak 37 milyar 776 milyon 927 bine yükseltildi. Cari transferler kalemi ise 2024’e göre yüzde 71.15’lik artış ile 59 milyar 840 milyon 909 bin TL oldu.
Türkiye yardımlarında yüzde 61’lik artış… Türkiye Cumhuriyeti’nden KKTC bütçesine sağlanan yardımlar da arttı. 2024 yılında Türkiye Cumhuriyeti “yardımlar” kaleminden yapılan bağış miktarı 9 milyar TL iken, bu rakam 2025 yılı bütçesinde yüzde 61.11’lik artışla 14 milyar 500 milyon TL’ye yükseldi. 2025’te Türkiye’nin sağladığı “kredilerin” toplamı 2024’e göre 1 milyar geriledi ve 4 milyar TL olarak netleşti.
Yatırım projelerine 8.5 milyar TL… Türkiye Cumhuriyeti’nin “yardımlar” kaleminde en büyük pay KKTC için yapılacak yatırımlara ayrılmış durumda. 2025’te tam tamına 8 milyar 500 milyon TL yatırım projeleri için harcanacak. Geriye kalan 6 milyar TL de savunma giderleri için harcanacak. Krediler kalemindeki 4 milyar TL de kamu maliyesine destek için verilecek.
KIBRIS Özel
2024 yılı ile kıyaslandığı zaman 2025 yılındaki bütçe rakamları oldukça artmış durumda. Hem giderler kalemlerinde hem de gelirler kalemlerindeki artış dikkat çekerken, bütçe açığı yüzde 159.66 oranında büyümüş durumda.
2024 bütçesinde 6 milyar 785 milyon TL’lik bir açık öngörülmüştü. 2025 yılında ise öngörülen bütçe açığı 17 milyar 618 milyon TL ile yüzde 159.66 büyüdü!.
2024 yılına 78 milyar 717 milyon olarak hazırlanan bütçe 2025 yılında yüzde 73,13’lük artışla 136 milyar 280 milyon Türk Lirası olarak hazırlandı.
Yine 2024 yılında 71 milyar 932 milyon TL’lik bütçe geliri sağlanırken, 2025 yılında gelirlerde yüzde 66.38’lik bir büyüme ile rakamın 118 milyar 662 milyon TL’ye yükselmiş durumda.
Maaş ve cari transferler uçtu!
2025 bütçesinde en büyük giderin maaş ve maaş nitelikli cari transfer kaleminin oluşturduğu görüldü.
2024 yılına 25 milyar 133 milyon 663 bin TL maaşlara giderken 2025 yılında bu rakam yüzde 50.30 artırılarak 37 milyar 776 milyon 927 bine yükseltildi.
Cari transferler için 2024 yılında 34 milyar 964 milyon 60 bin TL harcanırken, 2025 yılında bu rakam yüzde 71.15’lik artış ile 59 milyar 840 milyon 909 bin TL.
Maaş giderleri ile maaş nitelikli cari giderler toplandığı zaman 136 milyar 280 milyon TL’lik giderler kaleminin 97 milyar 617 milyon 836 bin TL’lik kısmı maaş ve maaş nitelikli ödemelere ayrılmış durumda.
Bu iki kalem dışında 2025 bütçesinde en büyük oran mal ve hizmet alım giderleri için öngörüldü. 2024 yılında 6 milyar 587 milyon 528 bin olan mal ve hizmet alım giderleri, 2025’te 16 milyar 532 milyon 718 bin TL öngörülerek yüzde 150.97’lik bir oranda büyüdü!. Sermaye giderleri için 12 milyar 523 milyon 660 bin TL, yedek ödenekler için 6 milyar TL, sosyal güvenlik kurumuna devlet prim giderleri için 2 milyar 605 milyon786 TL ve faiz giderleri için de 1 milyar TL 2025 yılı bütçesinde yer alıyor.
Cari transfer kaleminde neler var?
Bütçedeki en yüksek harcama rakamı 59 milyar 840 milyon 909 bin TL ile cari transfer kalemi. Cari transfer kaleminin altında neler var? İşte detayları.
Cari transfer kaleminde en yüksek miktar 36 milyar 832 milyon 93 bin TL ile hane halkına yapılan transferler. Bu başlık altında en yüksek rakam 30 milyar 553 milyon 503 bin TL ile sosyal amaçlı transferlere ayrılmış durumda.
Cari transfer kalemi için ayrılmış olan rakamlar şu şekilde kullanılıyor:
Görev zararları için 2 milyar 450 milyon TL, hazine yardımları için 18 milyar 959 milyon 200 bin TL, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar (vakıf üniversiteleri, dernek, birlik, kurum vb, siyasi partiler) için 1 milyar 417 milyon 408 bin TL, hane halkına yapılan transferler 36 milyar 832 milyon 93 bin TL, kâr amacı güden kuruluşlar (enerji, medya, hizmet sektörü ) için 1814 milyon TL ve yurt dışına yapılan transferler 1 milyon 208 bin TL.
Mahalli gelirlerde yüzde 69.90’lık artış
Tüm giderlerin toplamı 2025 için 136 milyar 280 milyon TL öngörülürken, gelirlerin toplamı ise 118 milyar 662 milyon TL olarak hesaplandı.
118 milyar 662 milyonluk gelirler içerisinde en yüksek gelir kalemi mahalli gelirler oldu. 2024’te 51 milyar 230 milyon TL olan mahalli gelirler yüzde 69.90’lık artışla 2025 yılı için 86 milyar 84 milyon TL’ye yükseldi. Türkiye Cumhuriyeti’nden yardımlar kalemi 14 milyar 500 milyon TL, Fiyat İstikrar Fonu geliri 9 milyar 452 milyon 570 bin TL, Türkiye Cumhuriyeti krediler 4 milyar TL, özel gelirler 3 milyar 620 milyon 430 bin TL, diğer fon gelirleri 950 milyon TL ve döner sermaye gelirleri 55 milyon TL. Gelirlerin toplamı 118 milyar 662 milyon TL.
Bu rakamlar alt alta konulduğu zaman 2025 yılı bütçesinde 17 milyar 618 milyon TL’lik bir açık öngörülüyor.
Türkiye yardımlarında yüzde 61.11’lik artış
Türkiye Cumhuriyeti’nden KKTC bütçesine sağlanan yardımlar ve kredi de bir hayli önemli. Bu çerçevede 2024 yılında Türkiye Cumhuriyeti “yardımlar” kaleminden yapılan bağış miktarı 9 milyar TL iken, bu rakam 2025 yılı bütçesinde yüzde 61.11’lik artışla 14 milyar 500 milyon TL’ye yükseldi.
Türkiye’nin sağladığı “kredilerin” oranı incelendiğinde ise 2024 yılında 5 milyar TL’lik kredi miktarı 2025 yılında 1 milyar TL gerileyerek 4 milyar TL’ye indirgendi.
Yatırım projelerine 8.5 milyar TL
Türkiye Cumhuriyeti’nin “yardımlar” kaleminde en büyük pay KKTC için yapılacak yatırımlara ayrılmış durumda. 2025’te tam tamına 8 milyar 500 milyon TL yatırım projeleri için harcanacak. Geriye kalan 6 milyar TL de savunma giderleri için ayrılmış durumda.
Krediler kalemindeki 4 milyar TL ise kamu maliyesine destek için verilecek.
Siyasi partilere 258 milyon 252 bin TL
Devlet, siyasi partilere de halktan aldıkları destek oranında kamu maliyesinden maddi yardım yapıyor. Meclis’te temsil edilen siyasi partiler sahip oldukları milletvekili sayısına göre yardım alırken, yüzde 3’ün üzerinde oy alan partilere de destek sağlanıyor. Bu çerçevede 2025 yılı bütçesinde cari transferler kalemi içerisinde siyasi partiler için 258 milyon 252 bin TL’lik destek sağlanacak.
Yorumlar kapalı.