Ceren ÖZBİL
Maliye Bakanlığı 2016 yılına ait Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi’ni açıkladı. Açıklanan oranlara bazı kesimler tarafından düşük olduğu gerekçesiyle tepki geldi.
KIBRIS Gazetesi’ne konuşan ekonomistler, vergi sisteminin uygulanma şeklini, vergi kaçakçılığını ve düşük gelir beyan edilmesini değerlendirdi.
Ekonomist Erdal Güryay, ülkede vergi gizleme olayının yaygın olduğunu, Ekonomist Derviş Kemal Deniz asıl bakılması gerekenin vergi listesi içerisinde yer alan kişiler değil, yer alamayan kişiler olduğunu ve Ekonomist Okan Veli Şafaklı da Muhasebe Yasası’nın olmaması nedeniyle, vergi kaçakçılığının ve düşük gelir beyanının önünün açıldığını anlattı.
Güryay: Vergi gizleme olayı ülkede yaygın bir durum
Ekonomist Erdal Güryay, ülkede vergi gizleme olayının yaygın bir durum olduğunu söyledi ve bunu sadece bankaların yapmadığını ifade etti.
Bankaların ciddi bir şekilde gözlenip, denetlendiğinden söz eden Güryay, bankalar haricindeki sektörlerde ise vergi gizleme olayının yaygın olduğunu yineledi.
“Devlet dairelerinin ortak çalışması gerekir”
Güryay, vergi gizleme olayını önlemek için devlet dairelerinin işbirliği içinde çalışması gerektiğini söyledi ve “Tapu Dairesi, Araç Kayıt Dairesi birbirinden haberdar olmalıdır. Ancak bu şekilde vergi gizlemenin önüne geçilebilir” dedi.
Bütün bu dairelerin işbirliği içerisinde çalışmaması durumunda vergi gizlemenin önüne geçilmesinin neredeyse imkansız olduğunu kaydeden Güryay, devletin ciddi bir vergi kaybı olduğunu ifade etti.
“Yüzde 30’a yakın vergi gizleniyor”
Ülkedeki vergi gizleme oranının ise yüzde 30’un üzerinde olduğunu kaydeden Güryay, bunun zaten ödenen vergi oranına ve kişilerin yaşam tarzına bakıldığında rahatlıkla görülebileceğini belirtti.
Güryay, “Ben daha önce birkaç tane şirketin bilançosunu gördüm. Beyan ettikleri rakamla gerçek rakam arasında yüzde 20 ile 30 arasında fark var. Devletin burada ciddi bir kaybı oluyor. Denetim yapılmadığı için devlet ne kadar vergi verilmesi gerektiğini saptayamıyor” dedi.
Derviş: Asıl bakılması gereken bu liste içerisinde yer almayanlardır
Ekonomist Derviş Kemal Deniz, asıl bakılması gerekenin vergi listesi içerisindeki kişilerin ve şirketlerin ne kadar ödediği değil, bu liste içerisinde yer almayanlar olduğunu söyledi.
Vergi listelerinin açıklanmasının bir yandan avantajken diğer yandan dezavantaj olduğunu kaydeden Deniz, şu ifadeleri kullandı:
“Bu listelerin açıklanması bir yandan vergi ödenmesi için teşvik edici olurken, diğer yandan kafa karıştırıcı oluyor. Bu olaya bilimsel bakmak lazım. Vergi sistemini anlamadan yorumda bulunmak doğru değildir. Vergi kaçağı var mı bunlara bakılması gerekir.”
“Listede gördüğümüz vergi veren kesimdir”
Vergi listesinde yer alan isimlerin vergi veren kişiler olduğunu belirten Deniz, bu insanların yeterli vergi ödeyip ödemediğinin ayrı bir konu olduğunu ifade etti. Deniz şu şekilde konuştu:
“Bu insanlara sisteme dahil kişilerdir, defter tutan, kayıt içinde olan kişilerdir. Asıl aşılması gereken sorun, kayıt tutmayan, sisteme dahil olmayan, fatura kesmeyen kesimdir. Bu şekilde kayıt dışı ekonomi oluyor ve devlette kaybediyor.”
“Geçmişte de maliye politikası başarılı olmadı”
Geçmişte de maliye politikasının başarılı olmadığını söyleyen Deniz, vergi sisteminde önemli değişikler yapılması gerektiğini belirtti.
Deniz, bu değişikliklerin yapılmasıyla esas yükü çeken insanların vergi ödeyen insanlar olduğunun ortaya çıkacağını ifade etti ve yapılması gerekenin vergi oranını düşürüp, çeşitli önlemler almak olduğunu kaydetti.
Derviş Kemal Deniz, bazı kişilerin istihdam yaratıp, devlete katı sağladığı için daha düşük vergi ödediğini ve bu sistemi bilmeyen kişiler tarafından da durumun yanlış anlaşıldığını söyledi.
Şafaklı: Yasalar bile eksik
Ekonomist Okan Veli Şafaklı, ülkede murakabe sistemi ve Muhasebe Yasası’nın olmamasına dikkati çekerek, bu nedenle kurumların gerçek kazançlarının görülemediğini belitti.
Kurumların gerçek kazançlarını gösterecek murakabe sistemi ve Muhasebe Yasası olması durumunda gelirlerini daha düşük gösteren ya da hiç vergi ödemeyen şirketlerin büyük cezalar alacağına değinen Şafaklı şu ifadeleri kullandı:
“Ülkemizde çıkan aflar bile gariban vatandaşlar için değil, yüksek kazançlı kişiler için çıkıyor. Toplumsal vizyonu rahatsız eden aflar var. Dolaylı vergiler çok yüksek. Ayrıca bu liste içerisinde yüksek kazançlı, hatta dünya zenginleri arasında ilk 200’de olduğunu söyleyenlerin yer almaması da dikkat çekiyor. Bu durum vicdani değildir.”
Yorumlar kapalı.